سیره کلامی و رفتاری اهل‌بیت(ع) در قبال شب قدر

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از تسنیم ، شب قدر به عنوان پرفضیلت‌ترین ساعت در طول سال محسوب می‌شود؛ در اهمیت این شب همین بس که قرآن در این شب گرامی به یکباره به رسول گرامی اسلام(ص) نازل شد. در این باره خداوند متعال در آیه اول سوره قدر می‌فرماید:  «إِنَّا أَنزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ؛‌ ما آن را در شب قدر نازل کردیم». لذا اهل‌بیت عصمت و طهارت(ع) برای آمادگی بیشتر مؤمنین برای درک شب قدر، اعمال و آدابی را برای شیعیان خویش تجویز فرموده‌اند و خود نیز تقید خاصی نسبت به پاسداشت آن داشتند. 

دیگر اهمیتی که شب قدر در بین تمام ساعات سال دارد، آن است که تمام امور یک سال آینده خلایق از سوی خداوند متعال و از مجرای امام عصر(عج) در این شب مقدر می‌شود، طوری که بر اساس فرمایش امام صادق(ع) می‌توان گفت ابتدای سال هر فرد مؤمنی شب قدر است. حضرت در این باره فرمود: «شب قدر، اول سال است. در آن شب آنچه از این سال تا سال آینده خواهد شد، نوشته می‌شود؛رأسُ السّنةِ لَیلَةُ القَدرِ یُکتَبُ فیها ما یَکونُ مِنَ السّنةِ إلىَ السّنَةِ.»  ^{(وسایل‌الشیعه، ج7، ص258)} 

حال برای بهره‌مندی بیشتر از این شب بزرگ گذری بر سیره (قول و فعل) پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) در قبال شب قدر خواهیم داشت که در ادامه می‌خوانید. 

پیامبر گرامی اسلام(ص):
هر که از روی ایمان و برای رسیدن به ثواب الهی، شب قدر را به عبادت بگذراند، گناهان گذشته‌‏اش آمرزیده می‌‏شود؛ مَن قامَ لَیلَةَ القَدرِ إیماناً وَ احتِساباً ، غُفِرلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنبِهِ^{(فضائل الأشهر الثلاثه ، ص 136)}

امیرالمؤمنین(ع):
امیرالمؤمنین(ع) درباره سیره پیامبر(ص) نسبت به شب قدر فرمود: رسول خدا(ص) [این چنین] بود که رخت‏خواب خویش را جمع می‌کرد و کمربند [همّت براى عبادت] را در دهه آخر از ماه رمضان محکم می‌‏بست و همیشه این گونه بود که اهل و عیالش را در شب بیست و سوم بیدار نگه می‌‏داشت و بر روى خواب رفتگان در آن شب آب مى‏‌پاشید [تا از درک شب قدر، و درک شب زنده‏دارى محروم نشوند]؛ أنَّ رَسُولَ اللّهِ کانَ یَطْوى فِراشَهُ وَ یَشُدُّ مِئْزَرَهُ فِى الْعَشْرِ الاْءَواخِرِ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ وَ کانَ یُوقِظُ أَهْلَهُ لَیْلَةَ ثَلاثٍ وَ عِشْرینَ وَ کانَ یَرُشُّ وُجُوهَ النِّیامِ بِالْماءِ فى تِلْکَ اللَّیْلَةِ ^{( بحار الانوار، ج 95، ص10)}

امام على(ع) نیز می‏‌فرماید: پس [پیامبر اکرم صلی ‏الله‏ علیه‏ و‏آله ] همیشه در دهه آخر ماه رمضان در حال اعتکاف بود تا آن وقت که خداوند او را گرفت؛ فَلَمْ یَزَلْ یَعْتَکِفُ فِى الْعَشْرِ الاْءَواخِرِ مِنْ رَمَضانَ حَتّى تَوَفّاهُ اللّهُ ^{(بحار الانوار، ج 94، ص 7)}

حضرت زهرا(س):
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: روش فاطمه علیهاالسلام این بود که هیچ فردى از خانواده خویش را نمى‏‌گذاشت در آن شب بخوابد و [مشکل خواب] آنها را با کمى غذا و آمادگى در روز درمان می‌کرد و می ‏فرمود: محروم است کسى که از خیر [و برکت] آن شب محروم شود؛ وَ کانَتْ فاطِمَةُ علیهاالسلام لا تَدَعُ اَحَدا مِنْ اَهْلِها یَنامُ تِلْکَ اللَّیْلَةَ وَ تُداویهِمْ بِقِلَّةِ الطَّعامِ وَ تَتَأَهَّبُ لَها مِنَ النَّهارِ وَ تَقُولُ مَحْرُومٌ مَنْ حُرِمَ خَیْرَها^{(مستدرک الوسائل، ج 7، ص 470)}

امام باقر(ع):
فضیل بن یسار گوید: امام باقر علیه‌السلام در شب بیست و یکم و بیست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‌‏شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان مى‏رسید نماز صبح را مى‏‌خواند؛ عن فضیل بن یسار قال: کان ابو جعفر علیه‌السلام اذا کان لیلة احدى و عشرین و لیلة ثلاث و عشرین اخذ فى الدعا حتى یزول اللیل فاذا زال اللیل صلى. ^{(وسائل الشیعه، ج 7، ص 260، ح 4)}

امام صادق(ع):
یحیی بن زرین نقل می‌کند امام صادق علیه‌‏السلام بیمارى شدیدى داشت، دستور داد او را به مسجد پیامبر صلی ‏الله‏ علیه ‏و‏آله [با همان حال] ببرند. پس حضرت تا صبح شب بیست و سوم ماه رمضان در آنجا باقى ماند؛ کانَ اَبُو عَبْدِ اللّهِ مَریضا مُدْنِفا فَأَمَرَ فَأُخْرِجَ اِلى مَسْجِدِ رَسُولِ اللّهِ فَکانَ فیهِ حَتّى أَصْبَحَ لَیْلَةَ ثَلاثٍ وَ عِشْرینَ مِنْ شَهْرِ رَمَضانَ» (بحار الانوار، ج 94، ص 7)

امام کاظم(ع):
کسى که در شب قدر غسل کرده و تا سپیده صبح شب‏زنده‏دارى کند، گناهانش آمرزیده می ‏شود؛ مَنِ اغْتَسَلَ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ أَحْیاها اِلى طُلُوعِ الْفَجْرِ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ.^{(بحار الانوار، ج 80، ص 128)}