«وحدت»؛ مهمترین استراتژی عصر غیبت/اصلی ترین امر به معروفِ منتظرانه

هفته وحدت اسلامی یا هفته وحدت به فاصله میان ۱۲ ربیع‌الاول که سالگرد ولادت پیامبر اسلام(ص) بنا بر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع‌الاول تاریخ ولادت ایشان بنا بر روایات شیعه، گفته می‌شود فرصتی برای تلاش جهت تقریب مذاهب اسلامی و ایجاد وحدت میان مسلمانان است که این وحدت می تواند زمینه ساز ظهور امام زمان (عج) باشد زیرا یکی از عوامل تاخیر در ظهور، تفرقه های موجود میان مسلمانان است که موجب دوری از حق می شود لذا اگر این تفرقه برداشته و به مشترکات پرداخته شود و دل ها به هم نزدیک گردد آنگاه بنابر فرموده امیرالمومنین امام علی(ع) کینه از دل ها برداشته و حقیقت آشکار می شود؛ بنابراین، همگان زیر پرچم «قل لا أَسئَلُكُم عَلَیهِ أَجراً إِلاَّ المَوَدَّةَ فِی القُربى» قرار می گیرند و این مودت و محبت به اهل بیت(ع)، ظهور را نزدیک می کند. برای بررسی ابعاد تحقق این وحدت در پرتوی سبک زندگی منتظرانه و اعمالی که این وحدت را محقق می کند با حجت الاسلام «حسن ملایی»، مدير گروه اخلاق و تربيت مركز تخصصی مهدویت گفتگویی داشته ایم که در ادامه به حضورتان تقدیم می شود:

حس و حال  و فضای حاکم بر سبک زندگی منتظرانه چه خصوصیات و مقتضیاتی دارد؟

از مبانی و پیش فرض های سبک زندگی منتظرانه این است که این سبک در یک میدان مبارزاتی تعریف می شود، به این معنا که در طول تاریخ همواره یک نبرد تاریخی در مصاف حق و باطل وجود داشته است و سبک زندگی منتظرانه به این معناست که بنا داریم برای حاکمیت حق زمینه سازی کنیمو این حق در درگیری با باطل قرار گرفته و بر اساس تصریح قرآنی «لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ؛ تا او را بر همه ادیان غالب سازد، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند!» پیروز می شود.

بنابر این، فضای حاکم بر سبک زندگی منتظرانه فضای مبارزه حق و باطل است و زمانی که در این فضا قرار می گیریم دو جبهه حضور دارد اول جبهه افرادی که حق پرست و به دنبال حاکمیت حق هستند و در جبهه مقابل افراد حق ستیز و باطل گرا قرار دارند که تنها به فکر منافع خود هستند.

در این میدان مبارزه دو حزب داریم یکی حزب الله که حزب حق طلبان است و در مقابل نیز حزب شیطان یا باطل گرا هستند و در این میدان، سبک زندگی منتظرانه به عنوان مجموعه اقدامات منتظران در ساحت های مختلفی تعریف می شود که یکی از مهمترین ساحت های آن در حوزه رفتار با دیگران است.

ساحت نوع رفتار منتظران در قالب این سبک با دیگران چه کیفیتی دارد؟

دیگران در سبک زندگی منتظرانه به دو قسم تعریف می شود یعنی منتظر در سبک زندگی خود یا با دیگرانی از جبهه خودی یا در جبهه باطل روبرو است که در جبهه خودی به معنای خاص یا عام با افراد گوناگونی مواجه است؛ در معنای عام یعنی افرادی که اگرچه مسلمان نیستند اما به دنبال حاکمیت حق و از ظلم بیزار هستند و در جبهه باطل نیز عام به معنای حاکمیت یک کشور اسلامی است که به ظاهر از حکومت اسلامی دم می زند اما در باطن با حق در ستیز است و خود ظلم محض محسوب می شود. به طور مثال جنبش 99 درصدی های والستریت در گذشته به نوعی جبهه حق تلقی می شود زیرا به دنبال تحقق حق و مبارزه با باطل بودند.

بنابراین، در سبک زندگی منتظرانه با دیگرانی مواجه هستیم که در جبهه خودی و یا در جبهه باطل قرار دارند اما رویکرد کلان یک منتظر در مواجه با این افراد در مرحله اول ارتباط با دیگرانِ جبهه خودی است که باید این دیگران را به یک همدلی و یکپارچگی برساند. به این معنا که ما به صورت یک سازمان و تشکیلات متحد باید باشیم تا در برابر جبهه دشمن که با یکدیگر متحد هستند، مبارزه کنیم.

وحدت در سبک زندگی منتظرانه چگونه معنا می شود؟

وحدت به این معناست که ما در این جبهه باید سلایق، زبان و ملیت و دیگر خصایص را در راستای حفظ وحدت بکار بگیریم زیرا اگر وحدت از میان رود به این معناست که این تشکل از بین برود و در این صورت دشمن با سازماندهی خود می تواند راحت به ما ضربه بزند و حق پرستان را نابود کند.

وحدت در عصر غیبت امام زمان (عج) چه اهمیت و ضرورتی دارد؟

وحدت مهمترین استراتژی عصر غیبت امام زمان (عج) است و هر میزان وحدت در این عصر آسیب ببیند، موجودیت جبهه امام زمان (عج) آسیب می بیند و دشمن امکان آسیب رساندن به آن را پیدا خواهد کرد لذا وحدت یک ضرورت در عصر انتظار است و تک تک منتظران باید به این بلوغ برسند که هر اتفاقی که در جبهه حق رخ می دهد، نباید این وحدت آسیب ببیند و هر امری که بنا داشت به این وحدت آسیب بزند باید با آن مقابله شود.

امر به معروف در عصر غیبت، امر به وحدت است و نهی از منکر در این دوران، نهی از عوامل تفرقه انگیز است.

چه رویکردها و اقداماتی در سبک زندگی منتظرانه تقویت کننده و ایجاد کننده این وحدت است؟

هر عمل اخلاقی که در سبک زندگی منتظرانه به وحدت آسیب بزند، رذیله اخلاقی محسوب شده و باید از آن دوری شود، به عنوان مثال غیبت یک گناه کبیره است که در میدان مبارزه جبهه حق و باطل انجام غیبت موجب واگرایی میان جبهه خودی می شود لذا گناه کبیره است و به اعتقاد بنده در دوران غیبت امام زمان (عج) غیبت کردن خیانت بزرگ به جبهه منتظران است که در واقع جزای فرد غیبت کننده جزای همان فردی است که در میدان مبارزه سنگر را باز می کند تا دشمن وارد شود.

دروغ، بهتان، حسادت، تکبر و ... از ویژگی های اخلاقی است که در دوران غیبت به عنوان یک خیانت بزرگ محسوب می شود زیرا این رفتارها، مشکلات و زهری را در جبهه انتظار ساطع می کند که موجب تضعیف این جبهه می شود.

در مقابل، فضایل اخلاقی سبک زندگی منتظرانه در رفتار با دیگران، رفتارهایی هستند که موجب همدلی، صمیمت، مهربانی، وحدت، انس و الفت در جبهه انتظار می شود و افراد این جبهه را به مشت گره کرده تبدیل می کند، به عنوان مثال سخاوت از جمله فضایل اخلاقی است که موجب نزدیکی مومنین می شود زیرا به شدت قلوب مومنین و حق پرستان را به یکدیگر متصل می کند.

صفات و فضایل اخلاقی که در کتب اخلاقی مطرح است، در سبک زندگی منتظرانه و در جبهه مبارزاتی حق و باطل عظمت و فضیلت اجتماعی پیدا می کند و رذایل اخلاقی در این خوانش، بزرگترین خیانت محسوب می شود.

اساس روابط در سبک زندگی منتظرانه برای برقراری وحدت شامل چه مهندسی و مختصاتی است؟

 اساس روابط در سبک زندگی منتظرانه «سِلْمٌ لِمَنْ سالَمَکُمْ» و مودت با همه افرادی است که حق را دوست دارند و محور این حق نیز خداوند متعال، پیامبر(ص)، اهل بیت(ع) و بویژه امام زمان (عج) است یعنی افرادی که حضرت ولی عصر(عج) را دوست دارند اما دارای کاستی هایی هستند نیز می توانند در دایره مودت و وحدت ما قرار گیرند.

البته منتظران در این سبک زندگی باید اساس رفتاری خود را با دیگرانی که دشمن اهل بیت(ع) هستند، بشناسند و در آنجا تبری و موضع گیری داشته باشند و با مراقبت عمل کنند و طبق سفارش قرآن کریم که «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ» عمل کنند و در قرائت امروزی اش در دوران غیبت با دوست داران امام زمان(عج) رحمانیت داشته باشند و با دشمنانش اشد اعمال داشته باشند و فریب لبخندهای فریبکارانه دشمنان را نخورند.

نخ تسبیح فضایل اخلاقی در سبک زندگی منتظرانه در وحدت خلاصه می شود که بر این اساس امام خمینی(ره) می فرمایند: «شما باید زمینه را فراهم کنید برای آمدن او و فراهم کردن، اینکه مسلمین را با هم مجتمع کنید و همه با هم بشویم که ان شاء الله ظهور می کند ایشان» و این ناشی از نگاه بلند امام خمینی(ره) است که می دانستند استراتژی شیعه و سنی و حتی در زمینه ارتباط با دیگر پیروان ادیان که به دنبال حق هستند، باید براساس وحدت باشد تا بتوان زمینه ظهور را فراهم کرد.