مهدویت مسئله ای انسانی است نه مذهبی و مکتبی

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از شبستان ، مهدویت با ترویج روحیه امید به آینده برتر و درک آرمانشهر گمشده بشر، باوری است که نه فقط شیعه و مسلمانان بلکه پیروان دیگر ادیان و حتی مکاتب بشری به آن اعتقاد دارند هر چند که ممکن است برای این منجی در جزئیات و شرح، تفاوت هایی قائل شوند.

از این رو، مهدویت ظرفیتی است که می تواند گفتمان جهانی باشد و بشریت را تحت یک لوا جمع کند.

در بررسی این ظرفیت و چگونگی از قوه به فعل آوردن آن با «سهیل اسعد» یا «ادگاردو روبین»، استاد دانشگاه و مبلغ بین المللی گفت وگویی داشته ایم.

اسعد اصالتاً آرژانتینی و دارای دکتری تمدن اسلامی دانشگاه بیروت و دانش آموخته فلسفه و عرفان اسلامی از دانشگاه جامعه المصطفی(ص) است؛ او شش ماه از سال در قم تحصیل می‌کند و شش ماه دیگر را در ۲۵ کشور دنیا فعالیت فرهنگی دارد.تخصص «اسعد» فلسفه و عرفان اسلامی است و در موضوعاتی چون نظام سیاسی اسلام، اندیشه امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی  برای طلاب خارجی تدریس می‌کند. به زعم کارشناسان وی به تنهایی کار چند سازمان و نهاد تبلیغی را می کند.

آنچه در ادامه می خوانید مشروح گفت وگوی شبستان با وی است:

آیا مهدویت ظرفیت ایجاد گفتمان واحد جهانی را که ذیل آن آراء، افکار و اندیشه های مختلف گرد هم آیند، دارد؟

باید توجه داشت فطری بودن آرمان مهدویت به عنوان اوج تمدن و عدل الهی و تبلور همه ارزش های انسانی و به کمال رسیدن انسان، خواست فطری همه بشریت در همه اعصار است از این رو، هر گاه مهدویت به عنوان آرمانی فطری مطرح شود همه به عنوان اصلی انسانی و درخواست جدی بشر، آن را می پذیرند.

نکته دیگر آنکه چون مسئله اعتقاد به منجی موعود از اشتراکات همه ادیان توحیدی است به سهولت در سطح بین المللی پذیرفته می شود چراکه اسلام همان تفکری را مطرح می کند که دیگر ادیان و مکاتب مطرح کرده اند و در این باره جز برخی تفاوت ها در جزئیات و تفاصیل، وجود ندارد، چراکه نه تنها ادیان توحیدی بلکه مکاتب بشری هم در مسئله منجی اشتراک نظر دارند.

اگر بحران های بشری را بررسی کنید همیشه بخشی از آنها به دلیل مدیریت بشری و ضعف های انسانی که در حکومت ها وجود دارد، بروز می کند و همواره ملت ها در پی تحولی جدی در بحث حکومت اند؛ از این رو، مسئله مهدویت و منجی موعود(عج) می تواند به عنوان راه حل بین المللی، مسئله ای جذاب و موردتوجه باشد.

آیا مهدویت با همان کیفیت مورداعتقاد شیعه می تواند گفتمانی جهانی داشته باشد یا با بیان دیگر هم می توان این کار را انجام داد؟

مهدویت را می توان از دو منظر نگریست: مهدویت به عنوان موضوعی تخصصی که تصریح دارد امام معصومی آمده و حکومت عدل الهی را برقرار می کند و دیگر، مهدویت به عنوان آرمان عدالت اجتماعی و عدم اعمال ظلم در حکومت.

در نگرش نخست در سطح بین الملل کار قابل ملاحظه ای انجام نشده تا مردم جهان امام مهدی(عج) را با آن تفاصیل روایی بشناسند و با ایشان انس بگیرند؛ اما در رویکرد دوم یعنی دغدغه مندی های ظلم ستیزانه و عدالت طلبانه، کارهای بسیاری شده و همین است که روح امید را در بشر زنده نگاه می دارد.

مصادیقی درباره توجه مردم جهان به مهدویت از منظر رویکرد دوم داریم؟

بله؛ برای مثال وقتی نهضت های مقاومت را در منطقه بررسی کنیم، درباره اینکه چه حرکاتی شکل گرفته به ویژه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در سطح جهان، شاهد الهام بخشی های نظام اسلامی به عنوان الگوی شیعی هستیم که تبدیل به سرچشمه ای برای جنبش های مقاومت شده و از التزام و تعهد عملی برای پرپایی حکومت عدل الهی حکایت دارد؛ از این رو، سربند و شعار این جنبش ها و مقاومت ها، بسترسازی برای ظهور است چنان که انقلاب اسلامی برای این زمینه سازی، شکل گرفت و پیروز شد.

با این رویکرد آیا مهدویت اختصاصی مذهبی دینی است یا نه مرزهای فکری اعتقادی را درمی نوردد؟

وقتی مهدویت را به عنوان آرمانی بشری و فطری بنگریم، متوجه می شویم اصل مهدویت مسئله ای انسانی است نه مذهبی و مکتبی؛ یعنی همه بشریت با این آرمان زندگی می کنند. از این رو، چون مهدویت الگویی الهی برای همه کشورها است هیچ گاه آن را به اسلام و شیعه منحصر نکرده ایم چراکه اصل مهدویت و وجود امام عصر(عج) و حکومت جهانی ایشان واقعیاتی اند که برای کل بشر ارزش دارد.

باید توجه داشت حکومت جهانی امام عصر(عج) ارض جغرافیایی، نژادی و مذهبی و ملی محدود و خاص ندارد، لذا، اگر مهدویت را به عنوان باورِ وحدت آفرین بشری بنگریم، درمی یابیم که فرصتی است برای وحدت کلمه مسلمین و تقریب بین مذاهب و ادیان و مکاتب.

برای جهانی سازی گفتمان مهدویت چه باید کرد؟

مهدویت در همه ادیان از نظر اصل و اساس یکی است، اینکه منجی ای از سوی خدا می آید و طبق دستورات الهی به قول مسیحیان ما را به ملکوت الهی منتقل کند، مشترک همه ادیان است اما در تفصیل آن تفاوت هایی است و ما در این باره کار نکرده ایم که بگوییم منجی موعود، حضرت حجت ابن الحسن العسکری(ع) است چون می دانیم آنچه مردم را جذب می کند اصل مهدویت است نه تفصیلات آن.

اگرچه پرداخت به تفاصیل مهدویت نیازمند مطالعات آکادمیک است اما معتقدم خیلی کارهای نخبگی و آکادمیک در این باره مطرح نیست؛ آنچه برای مطرح کردن مهدویت نیاز داریم آن است که به عنوان آرمان اسلامی در سطح جهان معرفی شود تا مردم حقیقت آن را دریافته و برای ظهور تلاش کنند. مشارکت مردم در این باره اصالت دارد تا بساط ظلم برچیده شود چون نقش مردم در مهدویت اصل و اساسی است. از این رو، روش و رویکرد تبلیغات باید برای عموم مردم باشد و اینها نیاز به فهم تفاوت ها دارد.