بی مهری هایی که کتاب و مدرسه به امام زمان(عج) می کنند

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از شبستان ، یکی از اثرگذارترین نهادهای اجتماعی، مدرسه و دروسی است که در آن ارائه می شود در این میان وقتی پای مباحث دینی مذهبی به میان می آید این نقش برجسته تر می شود و ضرورت ورود و پرداخت اثرگذار کتاب و مدرسه به آن به منظور نهادینه کردن در نسل آینده دوچندان می شود. اما ... علی رغم چنین نقش و کارکردی، متاسفانه کتاب های درسی امروز آن نگاه و اهتمامی را که باید، نسبت به مهدویت به عنوان آینده تاریخ و بشریت ندارند و آنچه با مرور کتب و دروس به چشم می آید بی مهری و کم لطفی نسبت به امام زمان(عج) و مهدویت است. از این رو، در گفت وگو با کارشناسان چرایی و عواقب این غفلت را به بحث و بررسی گذاشته ایم که مشروح آن به حضورتان تقدیم می شود:

کم لطفی آموزش و پرورش به امام زمان(عج)

حجت الاسلام «حسن محمودی» در پاسخ به این سوال که موضوع مهدویت و آشناسازی دانش آموزان با امام عصر(عج) دارای چه جایگاهی در کتب درسی است، اظهار کرد: جایگاه مباحث مهدوی در سال های قبل حتی در سطح جامعه بسیار ضعیف بود و به تبع در آموزش و پرورش نیز همین روال وجود داشت اما اخیرا این مباحث در کتب درسی دانش آموزان دیده می شود اما متاسفانه پررنگ نیست.

پژوهشگر و مولف مهدوی اضافه کرد: اگر ما شیعه هستیم و اعتقاد داریم امام، رکن دین است و تمام نعمت ها به واسطه امام زمان (عج) بر ما نازل می شود، باید بیش از این ها به موضوع امامت و مهدویت بپردازیم و در کتب درسی از اول ابتدایی تا پایان دبیرستان، سالیانه چندین درس پیرامون مهدویت داشته باشیم.

محمودی با بیان اینکه مطلع هستم در کتب درسیِ دوران ابتدایی هیچ موضوع و درسی پیرامون امام زمان (عج) وجود ندارد، تصریح کرد: کودکان ما باید قبل از ورود به مدرسه با امام زمان (عج)، زیبایی های وجود مقدس ایشان و ظهور آشنا شوند و سپس در مدارس به صورت علمی تر و دقیق تر آموزش ببینند اما متاسفانه جای این دروس در کتب درسی مدارس خالی است.

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت اضافه کرد: آموزش و پرورش باید به صورت کارشناسانه و متناسب با سن دانش آموزان، مباحث شیرین و غنی مهدویت را وارد کتب درسی کند که خود این امر می تواند قدمی برای آماده کردن دانش آموزان جهت زمینه سازی ظهور، یاری امام زمان (عج) و دوام و ثبات جمهوری اسلامی در پرتوی آن باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آموزش و پرورش با فرصت حضور 12 ساله یک دانش آموز در فضای مدرسه چه نقشی در تربیت نسل منتظر کشور دارد، گفت: در امر تربیت نسل منتظر علاوه بر خانواده ها، آموزش و پرورش نیز دارای نقش مهم و تاثیرگذاری است، به طوری که نه خانواده به تنهایی قادر به تربیت همچنین فرزندانی است و نه آموزش و پرورش لذا اگر این دو نهاد همسو و همراه با یکدیگر حرکت کنند، قادر به تربیت نسل منتظر در کشور می شوند.

محمودی ادامه داد: آموزش و پرورش حتی می تواند خانواده ها را آماده کند اما متاسفانه رویکرد آموزش و پرورش فعلی کشور تلاش برای زمینه سازی ظهور نیست، درحالی که تمام بدنه دولت با توجه به هدف انقلاب که زمینه سازی ظهور است باید در این راستا عمل کند؛ به طور مثال رویکرد دیپلماسی خارجی کشور باید ارتباط با کشورهای مهم و نقش آفرین در آخرالزمان و امر ظهور باشد و در آموزش و پرورش نیز باید هدف این گونه باشد که تمامی دروس 12 سال تحصیل، دانش آموز را قدم به قدم به امام زمان (عج) نزدیک کند.

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در ادامه ابراز کرد: مقام معظم رهبری می فرمایند که من سندی را مشاهده کردم که در آن استکبار به واسطه آن بنا دارد به شدت به مهدویت آسیب برساند، این بدان معنا است که دولت ما باید با این حربه دشمن مقابله کند اما متاسفانه این رویکرد در کشور دیده نمی شود.

وی تاکید کرد: اگر بنا داریم دانش آموزانی با ادب و آراسته به اخلاق در کشور تربیت کنیم باید آموزه ها و مباحث مهدوی را به آنان بیاموزیم زیرا یک انسان مهدی باور که امام زمان (عج) را الگوی خود قرار داده است، نمی تواند بی ادب و بی اخلاق باشد؛ البته در این باره حوزه های علمیه هم دارای مسئولیت هستند و باید متون را برای مقاطع مختلف تحصیلی تدوین کنند.

محمودی با بیان اینکه چند استان کشور اخیراً کلاس پرورشی برخی از مقاطع تحصیلی خود را به موضوع مهدویت اختصاص داده اند و حتی برای غنابخشی به این امر، متن درسی از مرکز تخصصی مهدویت مطالبه کرده اند، گفت: استان قم، لرستان و شهرستان امیدیه استان خوزستان در این زمینه تلاش کردند و حدود سه سال کتاب «هشت قدم در کوچه باغ انتظار» را در دوره راهنمایی و در قالب کلاس پرورشی به دانش آموزان آموزش دادند که یکی از درس های این کتاب، آشناسازی دانش آموزان با فیلم ها و بازی های رایانه ای تولید غرب در زمینه ضربه زدن به موضوع مهدویت بود.

وی در پایان خاطرنشان کرد:‌ جا دارد مسئولان آموزش و پرورش برای گسترش اجرای چنین طرح هایی با مرکز تخصصی مهدویت و یا بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) در استان ها جلساتی را داشته باشند تا راهکاری برای ورود مباحث مهدوی به کتب درسی یافت و اعمال شود.

بی اعتنایی نهادهای آموزشی نسبت به آشنایی نسل آینده با امام زمان(عج)
 

حجت الاسلام «محمدرضا فوادیان» نیز ر مورد جایگاه مهدویت در کتب درسی دانش آموزان، اظهار کرد: مهدویت در کتب درسی آموزش و پرورش دارای جایگاه مناسبی نیست و در مقاطع مختلف تحصیلی، صفحات بسیار کم و درس های محدودی پیرامون مهدویت وجود دارد، اگرچه ما شاهد همین قضیه در کتاب های درسی حوزه علمیه نیز هستیم.

پژوهشگر و مولف مهدوی اضافه کرد: در مجموع وضعیت مهدویت در عرصه آموزش و پرورش در کشور شایسته و بایسته نیست یعنی نهادهای آموزشی کشور، نسبت به آنچه که باید دانش آموزان کشور پیرامون امام زمان (عج) بدانند، بی توجه هستند.

فوادیان در پاسخ به این سوال که آموزش و پرورش با فرصتی همچون حضور 12 ساله یک دانش آموز در بستر مدرسه چه نقشی در تربیت نسل منتظر کشور دارد، گفت: تربیت نسل منتظر دارای مولفه هایی در بطن اجتماع و خانواده هاست لذا دولت زمینه ساز ظهور باید بسترها و ملزومات لازم برای تربیت نسل زمینه ساز را در فضای خانه و خانواده و همچنین عرصه اجتماع ایجاد و نهادینه کند.

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت ادامه داد: نظام آموزشی کشور نیز اگر بخواهد پرداخت مناسبی به موضوع مهدویت و آشناسازی دانش آموزان با امام زمان (عج) داشته باشد باید حتی قبل از ورود آنان به مدرسه، برنامه ریزی هایی داشته باشد و در طول دوران تحصیل نیز در قالب دروسی آنان را با این مباحث آشنا کند.

وی با بیان اینکه مرکز تخصصی مهدویتِ حوزه علمیه قم بیش از 60 اثر و درسنامه در عرصه مهدویت برای مقاطع مختلف تحصیلی تالیف کرده است، تصریح کرد: اگر جلسات و کارگروه هایی میان شورای تدوین کتب درسی آموزش و پرورش و کارشناسان مرکز تخصصی مهدویت شکل بگیرد، می تواند فضای مناسبی را برای ورود مباحث و معارف مهدوی در کتاب های درسی ایجاد کند تا در نهایت موضوعات و مباحث مهدوی متناسب با سن و جنس فرزندان این مرز و بوم در کتاب های درسی ارائه و آموزش داده شود.

فوادیان در تشریح علل بی توجهی آموزش و پرورش به موضوعات مهدوی، ابراز کرد: شخصا چندین مرتبه با مسئولان آموزش و پرورش در این موضوع صحبت کرده ام، آنان معتقد هستند که در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش به عنوان سند بالادستی این وزارتخانه و چشم انداز نظام آموزشی کشور، چندین مرتبه روی مهدویت تاکید شده است لذا آنان برای آموزش این معارف، مهدویت را آنالیز کرده اند به طور مثال می گویند یکی از مولفه های مهدویت بحث امید است که ما در چندین درس مقاطع مختلف تحصیلی، پیرامون نقش امید برای دانش آموزان مباحثی را ارائه کرده ایم.

این مولف و پژوهشگر مهدوی ابراز کرد: مسئولان آموزش و پرورش معتقد هستند که برخی مباحث  و معارف مهدویت مناسب دانش آموزان است که این موارد نیز به صورت غیرمستقیم در کتب درسی منعکس شده است که این امر اصلا مناسب و درخور شان نیست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برخی دلسوختگان حوزه آموزش پرورش در این عرصه مقالاتی پیرامون این بی توجهی وزارت آموزش و پرورش به موضوع مهدویت تالیف کرده اند که در سایت رشد وزارت آموزش و پرورش نیز منعکس شده است.

کمکاری آموزش و پرورش در تربیت مهدی باوران

حجت الاسلام «علی صدوقی» همچنین در پاسخ به این سوال که  مهدویت و آشنایی دانش آموزان با امام عصر(عج) چه جایگاه و تعریفی در کتب درسی ما دارد، اظهار کرد: برای بررسی و پرداخت صحیح به این موضوع باید بدانیم که آیا مسئله امامت، بخشی از متون درسی دوره های تحصیلی است یا روح حاکم بر تمام دروس؟.

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت تصریح کرد: متاسفانه، در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش معارف مهدوی به عنوان بخشی از معارف و علوم مدنظر قرار گرفته شده از دین اسلام، تعریف شده و این بزرگترین خطای راهبردی آموزش و پرورش است زیرا زمانی که صرفا یک بخش به موضوع مهدویت اختصاص بیابد یعنی بخش های دیگر رنگ و بوی مهدوی نخواهند داشت و این اشتباهی بزرگ است.

وی ادامه داد: مهدویت به معنای توجه جامع و کامل به اسلام ناب محمدی است، بنابر این، مهدویت بخشی از اسلام نیست بلکه خود اسلام است که اگر این را بپذیریم باید گزاره های اسلامی را به گونه ای مطرح کنیم که مبتنی بر مسئله امامت باشد تا امام نهادینه شود و در گام بعدی نیز رابطه ما با امام زمان (عج) در عصر غیبت باید توسط آموزش و پرورش تبیین شود.

صدوقی با بیان اینکه معرفت امام زمان (عج) براساس روایت «مَنْ ماتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إمامَ زَمانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّة» از انسان جهل زدایی می کند، تاکید کرد: معرفت به امام عصر(عج) به این معناست که نسبت و رابطه خود با امام را بشناسیم و نسبت و رابطه ایشان را نیز با خود درک کنیم که متاسفانه در نظام آموزش و پرورش کشور، معرفت به امام عصر(عج) با این تعریف و هدف عینیت و جایگاهی ندارد.

این کارشناس اخلاق در ادامه بیان کرد: اگر خوشبینانه نگاه کنیم در آموزش و پرورش کنونی جامعه، دانش افزایی در حوزه شناختی در حال پدید آمدن است که با دانش افزایی در حوزه بینش و منش اسلام متفاوت و متمایز است؛ در این آموزش و پرورش، دانش آموز درس می خواند تا مهارت شغلی پیدا کند یعنی درس می خواند تا دنیای خود را تثبیت کند و درس نمی خواند که دنیا را مدیریت کند تا آخرتی نیکو داشته باشد.

وی اضافه کرد: در کتب درسی دینی دوره ابتدایی و یا در 11 حوزه یادگیری سند برنامه درسی ملی تنها در حوزه امور دینی و یا آداب و مهارت زندگی می توان موضوع امامت و مهدویت را مشاهده کرد که آن هم بسیار ضعیف است.

صدوقی با بیان اینکه در کتب دینی تمام مقاطع تحصیلی تنها در یک بخش آن هم به صورت داستانی به موضوع امام می پردازد، ابراز کرد: در درس قرآن در دوره ابتدایی بیشتر به روخوانی و درست خوانی توجه می شود در صورتی که قرآن با تکیه به امام باید باطن خود را آشکار کند اما در کتب درسی ما ردپایی از حضور امام و توجه به امامت مشاهده نمی کنیم.

کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در پایان خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم به عملکرد آموزش و پرورش در زمینه آموزش مباحث مهدوی در کتب درسی نمره ای بدهیم نمره ای بالاتر از ۱۴ نمی گیرد.