قدرت بدون تقوا؛ خطری بزرگ برای مسئولان دولتی

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از ایکنا ، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی مبشری، مدیر گروه الهیات دانشگاه فرهنگیان استان تهران،  به تبیین تکالیف و حقوق مسئولان در جامعه اسلامی در ارتباط با شهروندان با نگاهی به رهنمودهای قرآن کریم و نهج‌البلاغه پرداخت و اظهار کرد: طبق عهدنامه مالک اشتر یکی از وظایفی که حکومت نسبت به مردم بر عهده دارد این است که قلب مسئولان حکومتی مالامال از محبت نسبت به مردم باشد. خطاب امام علی(ع) به مالک‌اشتر با این عنوان که «وَ أَشْعِرْ قَلْبَكَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِيَّةِ وَ الْمَحَبَّةَ لَهُمْ وَ اللُّطْفَ بِهِمْ، مهربانى به رعيت و دوست داشتن آنها و لطف در حق ايشان را شعار دل خود ساز» نشان از آن دارد که مسئولان در هر رده‌ای باید ارتباط عاطفی با مردم برقرار کنند، پس بداخلاقی کارگزاران حکومتی با مردم در نوع حکومت امام علی(ع) جایگاهی ندارد.

وی تکرار صفت رحمان و رحیم بودن خداوند در نماز را وسیله‌ای برای ترغیب خود به این صفات و آراسته شدن بدان دانست و گفت: در حکومت اسلامی مسئولان اجازه غره شدن بر مردم و توقع اطاعت محض به واسطه برخورداری از قدرت را ندارند.

آفات قدرت بدون تقوا

وی قدرتی که همراه با تقوا نباشد را برای مسئولان حکومتی خطری بزرگ برشمرد و اظهار کرد: در چنین شرایطی فرد دچار استکبار و استبداد می‌شود. شیطان اگر از درگاه الهی رانده شد به سبب غرور و تکبری بود که دامن گیر وی شد و مورد این خطاب قرار گرفت: «اِلَّا إِبْلِيسَ اسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ؛ مگر ابليس [كه] تكبر نمود و از كافران شد» تکبر و غرور انسان را از درگاه الهی دور می‌کند» پس مسئولانی که تقوا پیشه نمی‌کنند و سایرین را رعیت خود می‌دانند، باید گمان دور شدن از قرب الهی نیز داشته باشند.

حجت‌الاسلام مبشری این توصیه دینی که می‌فرماید: «کسی که مالکیتی می‌یابد و در اوج می‌ایستد باید همواره به قدرت خداوند نظر داشته باشد» را ناظر به همین امر دانست و گفت: امام علی(ع) خطاب به مالک‌اشتر می‌فرمایند: «وَ إِذَا أَحْدَثَ لَكَ مَا أَنْتَ فِيهِ مِنْ سُلْطَانِكَ أُبَّهَةً أَوْ مَخِيلَةً فَانْظُرْ إِلَى عِظَمِ مُلْكِ اللَّهِ فَوْقَكَ وَ قُدْرَتِهِ مِنْكَ عَلَى مَا لَا تَقْدِرُ عَلَيْهِ مِنْ نَفْسِكَ؛ هرگاه، از سلطه و قدرتى كه در آن هستى در تو نخوتى يا غرورى پديد آمد به عظمت ملک خداوند بنگر كه برتر از توست و بر كارهايى تواناست كه تو را بر آنها توانايى نيست.»

حدیث نفس مسئولان با خداوند

وی با بیان اینکه اگر مسئولان حکومتی به یاد خداوند باشند و حضور پروردگار را در تمام مراحل زندگی خود احساس کنند دچار احساس قدرت و تکبر نمی‌شوند، گفت: شاهد مثال این سخن نامه امام علی(ع) به مالک است که فرمودند: «اِجعَلْ لنفسِكَ فيما بينَكَ و بينَ اللّه؛ أفضَلَ تِلكَ المَواقيتِ و أجزَلَ تِلكَ الأقسامِ، و إن كانَتْ كُلُّها للّه؛ إذا صَلَحَتْ فيها النِّيَّةُ، و سَلِمَتْ مِنها الرَّعِيَّةُ؛ بهترين اوقات هر روز و بيشترين بخش از آن را براى رابطه ميان خود و خدا قرار ده؛ هر چند كه اگر در همه اوقات، نيت پاک و درست باشد و مردم از آن نيت در امنيت و آسايش باشند، اوقات، همه از آن خداست».

مدیر گروه الهیات دانشگاه فرهنگیان استان تهران رفتار محبت‌آمیز مسئولان با مردم را سبب جانب‌داری و حمایت مردمی و ایجاد رضایت دانست و گفت: در این میان مسئولان حکومتی باید بدین نکته توجه داشته باشند که منظور از ایجاد رضایت در مردم توجه به خواست عموم آنان است نه گروهی خاص؛ چنان که امام علی(ع) نیز می‌فرمایند: «وَلْيَکُنْ أَحَبَّ الاْمُورِ إِلَيْکَ أَوْسَطُهَا فِي الْحَقِّ، وَأَعَمُّهَا فِي الْعَدْلِ، وَأَجْمَعُهَا لِرِضَى الرَّعِيَّةِ، بايد كه محبوبترين كارها در نزد تو، كارهايى باشد كه با ميانه ‏روى سازگارتر بوده و با عدالت دمسازتر و خشنودى رعيت را در پى داشته باشد». وضع قوانین برای توده‌ای خاص از مردم و توجه و احترام به آنان در حکومت اسلامی جایگاهی ندارد.

وی مسئولان را به تدبر در نامه امام علی(ع) به مالک اشتر دعوت و تصریح کرد: اگر فردی احساس می‌کند نمی‌تواند طبق فرمایشات امام علی(ع) در مواجهه با مردم رفتار کند، نباید در حکومت اسلامی مسئولیتی را بر عهده گیرد، چرا که در قیامت مورد بازخواست قرار می‌گیرد.

حجت‌الاسلام مبشری بدرفتاری مسئولان در حکومت اسلامی را بر باورها و اعتقادات مردم نیز مؤثر خواند و گفت: قرآن کریم در داستان حضرت یوسف(ع) می‌فرماید: «قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَآئِنِ الأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ؛ گفت: مرا بر خزائن این سرزمین بگمار که من نگهبانی دانایم» این پیام نشان می‌دهد که مسئول حکومتی باید امانت‌دار، علیم و آگاه باشد. اگر این صفات در افراد وجود نداشته باشد، نمی‌تواند در مردم اطمینان خاطر ایجاد کند.

مدیر گروه الهیات دانشگاه فرهنگیان استان تهران ادامه داد: وقتی فردی به عنوان مسئول حکومتی منسبی را بر عهده می‌گیرد که نمی‌تواند از پس مسئولیت‌های خود برآید، با بروز بدرفتاری در نقشی که دارد سبب بدبینی مردم می‌شود و آنان را از حکومت اسلامی دلزده می‌کند. این امر سبب لغزش اعتقادات مردم می‌شود که در روایات مختلف نیز بدان اشاره و عقوبت بدی برای آن بیان شده است.