«اعتکاف»؛ تمرین اجتماعی بودن در احیای نام و یاد امام عصر(عج)

: بنابر آنچه از شان و عظمت ماه رجب در روایات برمی آید، این ماه بهترین فرصت برای قرب به خدا به ویژه از مسیر ارتباط با امام زمان(عج) و تمرین انتظار واقعی است. البته این مهم آداب و شرایطی دارد که در بررسی آنها با حجت الاسلام «حسن عبادی»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت گفت وگویی داشته ایم و مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

منتظران امام عصر(عج) و آنها که انتظار فرا رسیدن عصر ظهور و درک دولت کریمه حضرت(عج) را می کشند چگونه می توانند در زمره رجبّیون که در قیامت ندا آنها را فرا می خواند، قرار بگیرند؟

بنابر روایت امام صادق(ع) وقتی قیامت برپا می شود از سوی خدا متعال منادی فریاد برمی آورد: «این رجبّیون؟»

یعنی آنها که حرمت این ماه را حفظ کرده اند، کجا هستند؟ و کسانی می توانند به این ندا پاسخ دهند که بنابر روایات، اهل روزه این ماه بوده و حرمت اش را با عبادت حفظ کرده اند.

یکی از زمان هایی که در اسلام برای عبادت توصیه شده است، ماه مبارک رجب است که قبل از اسلام هم این ماه حرمت و جایگاه خاص خود را داشته اما با ظهور اسلام این شان و تشویق ها بیشتر شده و اعمال مختلفی برای بهره مندی از آن در قالب ادعیه، اذکار، تعقیبات نماز و .... توصیه شده است.

برای مثال در این ماه شب «لیله الرغائب» (نخستین شب جمعه ماه رجب) را داریم و در آن برای بیان خواسته هایمان به درگاه الهی متوسل می شویم، که این توسل در شب جمعه که به امام زمان(عج) اختصاص دارد با دعای فرج اوج می گیرد.

ماه رجب چقدر برای انتظار واقعی و زمینه ساز در منتظران آمادگی ایجاد می کند؟

طبیعتاً اگر بخواهیم به عنوان منتظر برای ظهور امام عصر(عج) آماده شویم باید از این فرصت ها و زمان ها بهره ببریم چراکه رجب و شعبان مقدمه ورود به ماه رمضان و شهرالله الاکبر هستند.

کسی که نتواند از رجب بهره ای را که باید، ببرد آمادگی ورد به شعبان المعظم و ضیافت الله را نیز نمی یابد که بخش عمده این آمادگی از طریق دعای فرج و ارتباط با امام زمان(عج) فراهم می شود و اگر از این فرصت بهینه استفاده کنیم ما نیز می توانیم مخاطب ندای «این رجبّیون» واقع شویم.

ماه رجب از نظر ترسیم و تعیین وظایف منتظران چه جایگاهی دارد؟

ماه رجب با ولادت باسعادت امام باقر(ع) آغاز می شود، امامی که بیشترین احادیث مهدوی از ایشان و فرزندشان امام صادق(ع) باقی مانده است.

امام صادق سال ها پیش از ولادت حضرت حجت(عج) فرمودند: «اگر محضر امام زمان(عج) را درک می کردم،  تمام عمر او را به ایشان خدمت می کردم».

در واقع حضرت(ع) در این حدیث شریف، وظیفه و رسالت ما منتظران را که همان خدمت دائمی به صاحب الزمان(عج) است، مشخص کرده اند.

شبیه به این روایت را امام باقر(ع) خطاب به ابوخالد کابلی فرمودند که: «اگر زمان قائم(عج) را درک کنم، جانم را برای فداکاری در رکاب او تقدیم می کنم».

درجه انتظار ما بستگی به جایگاه و شان شخص منتظَر دارد، هر چه این شخصیت بالاتر است اهمیت و اولویت انتظار افزایش می یابد. برای همین است که فرمودند: بالاترین عبادات، انتظار فرج است و این عبادت برتر باید در ماه رجب اوج بگیرد.

رعایت چه آداب و التزام به چه مسائلی در ماه رجب به انتظار رنگ و عطر واقعی تر می بخشد؟

مرور وظایف ما به عنوان منتظران امام عصر(عج) به ما کمک می کند در زمره رجبّیون قرار بگیریم.

تهذیب نفس و اصلاح خود، نخستین گام است که از آن به آراستگی به اخلاق یاد می شود، امام باقر(ع) فرموده اند: بر مردم زمانی می آید که حجت خدا از آنها غایب می شود، خوش به حال آنان که در ولایت ما اهل بیت(ع) ثابت قدم بمانند و بهترین پاداش خدا در انتظار این ها است.

زمینه این ثبات قدم، آراستگی اخلاق است چنان که اهل بیت(ع) فرموده اند: کار خیر و نیک در شما پیروان ما پسندیده تر است.

ملزومات این جنس از انتظار چیست؟

از مهمترین لوازم همراهی با امام زمان(عج)، ورع و پرهیزگاری و اخلاق نیکو است، رفتار منتظران باید با انسان های عادی تفاوت داشته باشد، هر کسی نمی تواند ادعای انتظار کند، مدعیان انتظار اهل تهذیب نفس هستند و آمادگی آن را دارند.

در روایت است که: برای صاحب امر غیبتی است و بنده خدا کسی است که به دین خدا چنگ بزند.

وقتی بالاترین عبادت انتظار فرج باشد، بنده خدا با این انتظار می تواند به ریسمان الهی چنگ بزند و ماه رجب بهترین فرصت است تا با دعا و ذکر و استغفار و روزه منتظران به صفوف «رجبیون» بپیوندند.

آیا راه دیگری هم وجود دارد تا منتظران به صف رجبیون بپوندند؟

به یاد حضرت ولی عصر(عج) بودن از مهمترین وظایف شیعه است اینکه به یاد ایشان باشند و در دعاها حضرت(عج) را از یاد نبرند.

علاوه بر این، باید خود را اصلاح کنم، وقتی من اصلاح شوم می توانم به اصلاح خانواده و جامعه هم کمک کنم. بسیاری از افراد در ماه رجب معتکف می شوند افراد بویژه جوانان حاضر در آیین اعتکاف می توانند با حضور در مسجد که مکانی خاص و ویژه است اجتماعی بودن در احیای نام و یاد امام عصر(عج) را تمرین کنند.

دعاهای توصیه شده برای ماه رجب از نظر تحول سبک زندگی منتظران چه نقش و اثری دارد؟

دعاهای متعددی وجود دارند که ما را به امام زمان(عج) متصل می کنند؛ در دعاهای توصیه شده برای ماه رجب مثل دعای معروف «یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ» و ... برای این است که حیات و زندگی ما در راه خدا باشد.

باید زندگی ما را بر اساس این دعاها تنظیم و انتظار را در سبک زندگی مان مشق کنیم.

در دعای ندبه 40 مرتبه لفظ «اَینَ» را به کار می بریم؛ اگر می گوییم امام مهدی(عج) عدالت را اقامه می کنند ما نیز باید اهل عدل باشیم، اگر از مبارزه فرهنگی ایشان یاد می کنیم ما نیز باید در فضای مجازی که به تعبیر مقام معظم رهبری حقیقی شده و مردم در آن زندگی می کنند و بسیاری از شبهات در آن مطرح می شود اهل مبارزه باشیم.

ائمه علیهم السلام توصیه کرده اند در دعاها خوبی دنیا و آخرت را با هم بخواهیم یکی از مصادیق مهم خیرات و خوبی ها، فرج حضرت مهدی(عج) است لذا با دعای فرج ایشان، خود را به خدا وصل می کنیم.

تعبیر «اباصالح» یعنی کسی که یاران صالحی را در اختیار دارد یارانی صالح در معنویت، اخلاق و ... لذا منتظران برای آنکه در زمره یاران ایشان قرار بگیرند، باید این صلاحیت ها را کسب کنند.

باید توجه داشت انقلاب جهانی امام زمان(عج)، نیازمند تکمیل شخصیت ها در ابعاد معنوی، علمی و اخلاقی است تا مسئولیت های بزرگ را بر عهده بگیرند به تعبیر روایات یاران ایشان پارسایان شب و شیران روز هستند.