سیرۀ اهل‌بیت(ع) تجّلی‌گر حقانیت اسلام

برخی شبهه‌کنندگان علیه ادیان، تلاش می‌کنند به مخاطب خود القا کنند که دین و مذهب تنها ساخته و پرداخته خود انسان و صاحبان مذهب - کشیشان مسیحی، خاخام‌های یهودی و روحانیت شیعه- است و هیچ اصل و پایه‌ای ندارد و همیشه به نفع این افراد بوده و احکام آن نیز طوری طراحی شده که دیگران به این افراد خدمت کنند اما با دیدن دستورات اسلام و زندگی ساده بزرگان دین مانند پیامبر اکرم و ائمه اطهار علیهم‌السلام و علمای طراز اول شیعه، نادرستی این سخن آشکار می‌شود.

شاید این سخن در مورد برخی ادیان تحریف شده و فرقه‌ها که برای تأمین مخارج معابد و محافل و ساختن کاخ و جمع ثروت، به بدعت‌های مختلف و خلاف عقلی مانند فروش آمرزش‌نامه، فروش بهشت و ... روی آورده‌اند [1] صحیح باشد اما هرگز در مورد اسلام و به خصوص تشیع صادق نیست، زیرا نه تنها هیچ‌کدام از این خرافات را ندارد، بلکه بزرگان آن نیز در نهایت سادگی زندگی کرده و هرگز ثروتی را برای خود جمع و هرگز حکمی را به سود خود وضع نکرده‌اند.

لذا در پاسخ به آن چند نکته بیان می‌کنیم:

نکته اول: اصول کلی ادیان - توحید، معاد و نبوت- مورد تأیید و تأکید عقل و دانش بوده و این اصول، در واقع پاسخ به سؤالات اساسی انسان است که از خود می‌پرسید: «از کجا آمده‌ام آمدنم بهر چه بود به کجا می‌روم و آخر ننمایی وطنم» ذهن آدمی کنجکاو است و از خود سؤالاتی می‌پرسد، سؤال در مورد اینکه از کجا آمده است، آیا جهانی با این عظمت خالق دارد یا نه؟ اگر دارد او چگونه است و چه خصوصیات و ویژگی‌هایی دارد، آیا مرگ پایان زندگی است یا سرای دیگری هم وجود دارد و هزاران سؤال دیگر که عقل انسان به آنها پاسخ می‌دهد، بدون اینکه از مذهب کمک بگیرد.

بنابراین اصول دین، به خصوص دین مبین اسلام، هرگز ساخته و پرداخته متصدیان مذهب نیست که بتوان آنها را متهم به خودپسندی و استثمار دیگران کرد، بلکه دلایل و براهینی هستند که عقل انسان بر اساس قواعد منطقی و فلسفی به آنها خواهد رسید. به همین خاطر است که بسیاری از فیلسوفان مسلمان بعد از تلاش‌های زیاد فکری و عقلی به اسلام و قرآن و دستورات پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله گردن نهاده‌اند، افرادی مانند فارابی، ابن سینا، سهروردی، ملاصدرا و ... .

در مورد فروع دین هم اگر دقت کنیم هیچ حکمی وجود ندارد که دستور داده باشد مردم به پیامبر یا ائمه اطهار علیهم‌السلام یا علمای شیعه خدمت کنند و مال و اموال خود را در اختیار آنان قرار دهند و مانند بردگان در خدمت امیال و خواهش‌های نفسانی آنان باشند، اگر این دین ساخته و بافته خود آنان بود، باید بیشتر احکام آن به نفع آنان می‌بود و حال آن که چنین نیست.

دستور به نماز، روزه، حج، امر به معروف و نهی از منکر و... همچنین دستور به ترک دزدی، زنا، شراب‌خواری، ربا، غیبت، تهمت، دروغ و... چه سودی برای آنان دارد؟ حتی اگر دستور به زکات و خمس داده‌اند، برای خود نبوده و برای فقرای جامعه اسلامی بوده است و مصارف این خمس و زکات را نیز تعیین کرده‌اند و یک عالم شیعه حق ندارد حتی یک ریال از خمس یا زکات مردم را صرف خود بکند و به دلخواه و بر اساس شهوت و امیال خود از آن استفاده کند.

اگر به زندگی معصومین، اصحاب آنان و علمای شیعه دقت کنیم خواهیم دید آنان برای کسب روزی خود، تلاش کرده‌اند و هرگز از دسترنج شیعیان و مسلمین برای امور شخصی خود استفاده نکرده‌اند. در روایات متعددی وارد شده که ائمه اطهار از جمله امیرالمؤمنین، امام صادق، امام رضا و امام کاظم علیهم‌السلام خود به زراعت مشغول بوده و سرِ زمین رفته و خود با آلات کشاوزی زمین را شخم زده و به کشاورزی مشغول بوده‌اند، به طور مثال: نقل شده امیرالمؤمنین عیه‌السلام زمین‌های زیادی را به نخلستان تبدیل کرد و با فروش آنها حدود 1000 برده آزاد کرد.

همچنین ابوعمر شیبانی می‌گوید: روزی امام صادق علیه‌السلام را دیدم که در یکی از باغ‌های خود، لباس کار پوشیده و بیل به دست گرفته و مشغول زراعت است و چنان با جان و دل کار می‌کرد که بدن مبارکش خیس عرق شده بود. جلو رفتم و گفتم: جانم به فدایت، اجازه می‌دهید من به جای شما بیل بزنم و این کار سخت را انجام دهم. حضرت از پیشنهاد من ناراحت شد و فرمود: «من دوست دارم انسان برای به دست آوردن درآمد حلال در مقابل آفتاب آزرده شود.»[2]

اگر به زندگی علمای شیعه هم نگاه کنیم، خواهیم دید که آنان نیز در نهایت سادگی و بی‌آلایشی زندگی کرده و هرگز برای خود ساختمان مجلل نساختند تا چه رسد به کاخ و تجملات دنیایی، حتی نقل شده علمای شیعه و مراجع تقلید در سال‌های گذشته گاهی برای تهیه مخارج اولیه زندگی دچار مشکل بوده و خرج سال خود را نیز نداشته‌اند.[3]

بنابراین بر اساس شواهد و قرائن و سیره زندگی بزرگان دین، به راحتی می‌توان فهمید این دین، از جانب خدا آمده و بزرگان آن انسان‌های عادی نیستند و خود اولین افرادی‌اند که به دین عمل می‌کنند و تمایلی به استفاده از نعمت‌های دنیایی ندارند، با آن‌که پول زیادی در اختیار آنها بوده و می‌توانستند برای خود کاخ‌های مجلل و زیبا بسازند.

* حجت‌الاسلام محمد فرضی‌پوریان استاد حوزه علمیه 
_______________________
پی‌نوشت:
[1]. برای مطالعه بیشتر به این مطلب مراجعه کنید: https://www.hawzahnews.com/news/858863
[2].شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، قم، چاپ اول، 1409 ق، ج‏17، ص 37 – 41.
[3]. برای مطالعه به این مطلب مراجعه کنید: https://www.welayatnet.com/fa/news/152000