میراث ماندگار مرحوم آیتالله دستغیب/ راه درمان دل بیمار
برای درمان دل بیمار باید با استناد به قرآن با بیماریهایی مثل سنگدلی، عُجب، تحقیر دیگران، سوءظن، کینه، حسد و دنیادوستی آشنا شویم و با آنها مبارزه کنیم.به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از تسنیم ، پیامبران به گواهی قرآن کریم برای تعلیم و تزکیه انسانها مبعوث و در این راه زحمات بسیاری متحمل شدند. راه پیامبران را جانشینان آنها و ائمه اطهار علیهمالسلام ادامه دادند و در روزگار کنونی که عصر غیبت کبری امام زمان (عج) است، علمای ربانی این نقش را بر دوش گرفته و به انجام این وظیفه الهی میپردازند.
در بین علمای عصر غیبت چهرههای درخشان وادی تربیت و اساتید اخلاق و عرفان راه رفته و راه بلد کم نبودند، افرادی که با استناد به آیات قرآن کریم و احادیث نورانی چهارده معصوم به دستگیری افراد پرداختهاند و راه سعادت را مکتوب کردند و به میراث گذاشتند. بودن اینگونه افراد و این آثار در تمام دورانها بسیار نیاز است؛ چراکه درک شرایط و بیان به زبان روز از لازمههای ارتباط محسوب میشود. یکی از این علمای بزرگ و گرانقدر که چون مشعلی فروزان به هدایت جامعه پرداخت حضرت آیتالله عبدالحسین دستغیب (ره) بود که آنچه برای طی کردن بود به دیگران آموزش داد و حتی برای آیندگان به میراث گذاشت. شهید جاویدانی که با گذشت نزدیک 40 سال از شهادت ایشان شأن و مقام عرفانی وی شناخته نشده و مغفول مانده است.
شهید آیتالله دستغیب بزرگی است که راه بزرگانی چون سید بحرالعلوم، ملا احمد و ملا مهدی نراقی را رفت و خوشه چین سفره اساتید بزرگی چون آیات عظام الهی سید علی قاضی، محمد جواد انصاری همدانی و حسنعلی نجابت بود. ایشان فقیه و مجتهدی بزرگ بودند که از درس و بحث زعیم عالیقدر شیعه سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاء عراقی و شیخ محمد کاظم شیرازی بهره برد و ادامهدهنده راهی بود که سید بحرالعلومها و ملا حسینقلی همدانیها و سید احمد کربلاییها رفته بودند.
جوانان امروز به برکت انقلاب اسلامی با نام این بزرگان آسمان معنویت و معرفت آشنایی دارند و در جستجوی نصایح آنها و عمل به دستوراتشان هستند. جوانانی جویای معرفت که با دیدن مقام عرفانی و بلند افرادی چون آیتالله بهجت و علامه طباطبایی و امام (ره) به دنبال طی طریق آن بزرگان آمدند اما نمیدانند از کجا و چگونه این مسیر را آغاز کنند. آیتالله شهید دستغیب با هوش و ذکاوت بالا و بینش و بصیرتی ژرف این نیاز را درک کرد و عمری را به دستگیری نیازمندان معرفت و معنویت پرداخت و جلسات عرشی دعای کمیل ایشان محفل و قرار دلهای بیقرار بود؛ البته شهید دستغیب برای نسلهای بعد هم چارهاندیشی کرد و برای انتقال میراث عرفانی اساتید بینظیرش دست به قلم شد و آثار ارزشمندی را برای انسان عصر حاضر نگاشت؛ کتبی که همگان میتوانند از آن استفاده کنند و بر علم و معرفت خویش بیفزایند.
شأن علمی و حوزوی این شهید بزرگوار نگارش رساله علمیه و کتابهای درسی سطوح عالی حوزوی بود اما ایشان به نگارش تقریرات درس استاد خویش یعنی شیخ محمد کاظم شیرازی بسنده کرد و تألیفات ارزشمندی برای استفاده عموم مردم نگاشت. کتابهایی که همه اقشار به آن نیازمند بودند و نه برای بالا بردن اطلاعات صرف و انتقال اصطلاحات بلکه برای افزایش معنویت نگاشته شده بود. از جمله آن کتابها میتوان به دو کتاب گناهان کبیره و قلب سلیم اشاره داشت. کتابهایی که به تنهایی مانند استاد راه عمل کردهاند و راهنمای انسان برای تزکیه و تهذیب نفس است.
در کتاب گناهان کبیره بعد از بیان تعریف به گناهانی پرداخته شده که از اعضا و جوارح انسان سر میزند و او را به هلاکت میاندازد. گناهانی که جز با ترک آنها نمیتوان از مطهرون شد و پی بردن به حقیقت و معرفت جز برای پاکان شدنی نیست. پس این کتاب گناهان کبیره نگارش یافت تا افراد اسباب تیرگی اعضا و جوارح خود را بشناسند و راه ترک آن را بیاموزند و به آن صد البته عمل کنند. در کتاب گناهان کبیره پس از ذکر مقدمه به حدود 60 گناه مهلک پرداخته شده است، گناهانی همچون ناامیدی از رحمت خدا، قتل، عاق توسط والدین، قطع رحم، خیانت در اموال ایتام، رباخواری، زنا، شرابخواری، دروغ، غیبت، استمناء و... پرداخته شده است. گناهانی که هر کدام آنها میتواند سعادت انسان را به خطر انداخته و جهنمی ابدی را برای فرد رقم بزند. این کتاب با هوشمندی ویژهای همراه با توضیحات و راهکارهایی برای توبه و حکایتهای بسیار زیبایی پایان پذیرفته است. در ابتدای این کتاب به عنوان نابخشودنیترین گناه، ناامیدی از رحمت الهی بیان شده و در پایان دعوت به توبه و راهکارهای آن.
در کنار کتاب گناهان کبیره، کتاب قلب سلیم نیز از آثار بسیار ارزشمند این شهید والامقام است. در اصل باید کتاب قلب سلیم را ادامه کتاب گناهان کبیره بدانیم. گناه کبیره به گناهان و آلودگیهای ظاهری پرداخته و قلب سلیم عوامل تیرگی باطن و درون را یادآور شده و به دنبال تطهیر باطن است. در مقدمه این کتاب میبینیم که به درستی اثر سوء و مهلک گناهان قلب با توضیحات کاملی آمده و به عنوان اولین گناه قلبی کفر معرفی شده است. کفر و نفاقی که در نگاه اول هر کسی خود را دور از این رذائل میداند اما اگر با انواع آنها آشنا شود میفهمد که عمری درگیر بوده و چه بسا این دو، راه او را به مراتب بالا بسته بودند.
در کتاب قلب سلیم مییابیم برای درمان دل بیمار خود باید با بیماریهای چون سنگدلی، عُجب، تحقیر دیگران، سوءظن، کینه و حسد، دنیا دوستی و... آشنا شده و با آنها مبارزه کنیم و تا میتوانیم درون خود را از این رذائل پاک کنیم. این کتاب هر آنچه را برای درمان قلب بیمار نیاز است، از علل و ریشههای بروز این بیماریها گرفته تا راهکارهای درمان به ما یادآور شده است.
تا افراد ندانند چه چیزی راه آنها را برای رسیدن به کمال سد کرده است، نمیتوانند آن سد را بشکنند و به پیش بروند و به مقامات عالی دست یابند. دو کتاب گناهان کبیره و قلب سلیم این موانع را که گاهی از اعضا و جوارح ما سر میزند و گاهی هم در قلب پدید میآید یادآور میشوند و علل و عوامل آنها را ذکر کردهاند. این موانع حرکت انسان را متوقف میکند و حتی او را به قهقرا میبرد، پس بر همگان و برای دستیابی به سعادت ابدی، خواندن و عمل به این دو کتاب ارزشمند لازم و ضروری است.
* حجتالاسلام معین شرافتی