ظهور و عاشورا در حماسه و عرفان شباهت دارند/ نهضت حسینی با انقلاب امام مهدی(عج) ادامه می‌یابد

 به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از شبستان ، اگرچه آنچه در عاشورای حسینی سال 61 هجری رخ داد در ظاهر، روا داشتن مصائب و جنایات بی‌شمار بر خاندان رسالت و حزن و ماتم ابدی شیعه بر آن مصائب است اما اگر در باطن آن تامل کنی زیباترین تصاویر از عرفان را می بینی، عرفانی که به زیبایی تمام در فرموده حضرت زینب کبری (س) یعنی «ما رأیت الا جمیلاً» رخ نمایانده است و چه بسا همین عرفان است که این واقعه را الی‌الابد در قلب ها مانا کرده است. از این رو، به مناسبت فرا رسیدن ایام محرم حسینی و به منظور بررسی جلوه های عرفان منتظرانه و زمینه ساز ظهور در نهضت سالار شهیدان (ع) در سلسله گفتگوهایی با حجت الاسلام دکتر «رحیم کارگر»، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و استاد مرکز تخصصی مهدویت این مسئله را به بحث و بررسی گذاشته ایم که در ادامه مشروح بخش نخست آن تقدیم حضورتان می شود:

عرفان در آوردگاه کربلا که با مرور مقاتل و تواریخ جز شدائد و جنایات بدترین خلق بر بهترین خلق در آن دیده نمی شود، چه جایگاهی دارد؟ و از آن ورطه چطور می توان با عصر ظهور که دوران حکومت همه خوبی ها است اربتاط برقرار کرد؟

نهضت عاشورا محل ظهور و بروز حماسه و عرفان، سياست و اخلاق، دين و حكمت، عقل و عشق و تجلي گاه تمامی فضيلت‌ها و نيكي‌ها در برابر شرارت‌ها و رذيلت‌ها است؛ چنان‌كه عصر ظهور نيز جلوه‌گاه خوبی‌ها، زيبايی‌ها و فضيلت‌ها خواهد بود. حضرت امام حسين (ع)، مظهر و حقيقت عزت، غيرت، آزادمردی، شجاعت، ظلم‌ستيزی، اقتدار، مقاومت، استواری، ايثارگری، شهادت و …‌‌بود و همه اينها را در كربلا به خوبي آشكار ساخت. اين جلوه‌ها و مظاهر، نشانگر همراهی و حمايت امام(ع) از حق و حق خواهی و مبارزه و جهاد عليه باطل و طغيان گری است. اين حقايق و تجلّيات، بيانگر اين است كه قيام كربلا، دارای ابعاد و وجوه مختلفي است و در تحليل همه جانبه و كامل آن، بايد به همه اين زوايا و مظاهر توجه كرد.

حماسه عاشورا، دارای اسرار و باطن‌هايی است كه حقيقت همه آنها به يك چيز بر می‌گردد و آن عبارت است: «از قيام انسان كامل عليه تمامی بدی‌ها، شرارت‌ها و باطل‌ها و تلاش و كوشش برای زدودن موانع و چالش‌هايی كه در مقابل كمال خواهی و تعالی انسان‌ها قرار دارد».

تقابل خیر و شر در کربلا با چه کیفیتی رخ داد و این تقابل تا چه زمان ادامه دارد؟

هر چه كه در كربلا و از ناحيه جبهه حق مشاهده شد، زيبا و خدايی بود «ما رايت الا جميلا». همه آنها گوشه‌ای از جلوات و مظاهر رحمت و غضب، عطوفت و قهاريت، شفقت و شدّت و رحمانيت و جباريت الهی است. «رحمت و شفقت» به بندگان صالح و گرفتاران در دام ظلم و ستم و فساد و «شدت و غضب» عليه جنود شيطان و سردمداران كفر و شرّ و باطل. پس در تحليل و بررسی واقعه عاشورا ـ به خصوص نقش آن در مصاف نهايی حق و باطل ـ به همه اين ابعاد و وجوه بايد توجه كرد. قيام عاشورا هم مظهر اتم و اكمل عرفان و اخلاق است و هم جلوه‌گاه كم نظير حماسه و پايمردی و سياست. اين دو چنان در هم عجين شده‌اند كه جنگ و عبادت در كنار هم قرار گرفته و «جهاد اصغر» و «جهاد اكبر»، به طور كامل بروز يافته است.

كربلای حسينی، جلوه‌گاه مكارم اخلاق و ارزش‌های معنوی است كه بيش از هر چيز ديگر، جلوه غلبه نفس انسان‌ها بر پليدی‌ها و پستی‌ها است؛ يعنی، غلبه نفس انسانی بر دشمن درونی و خواهش‌های نفسانی و شكست ناپذيری در مقابل وسوسه‌های شيطانی. سالار شهيدان حسين بن علی(ع)، همانند قرآن كريم در چهره‌های گوناگونی براي مردم جهان درخشيد: برای عارفان در چهره «دعای عرفه»، براي زمامداران حامي قسط و عدل و حامي مستضعفان و محرومان، در سيمای «نهضت و قيام عليه طغيان‌گری امويان»، برای پرهيزگاران و زاهدان در چهره «تارك دنيا» و برای ديگران در چهره‌های ديگر و…‌ .

پیوند بین نهضت حسینی و قیام جهانی امام مهدی (عج) در عصر ظهور در چه ابعادی است؟

يكي از پيوند‌ها و اشتراكات نهضت حسينی و انقلاب مهدوی و فرهنگ انتظار، همسانی و همگونگی مظاهر و جلوه‌های حماسي ـ عرفانی آن دو است؛ يعنی، اين دو قيام، مظهر اتم و اكمل خدا محوری، حقّ خواهی، قيام به حق، عزّت مندی، اقتدار و ظفرمندی است. پيروزي از آن هر دو است؛ چه اينكه نهضت خونين عاشورا، پيروزی واقعي را از آن خود كرد و پس از مدتی طومار امويان را در هم پيچيد و جان‌ها و دل‌های آزادگان را حرارت و روشنی بخشيد. قيام مهدوی نيز در تمام ابعاد و محور‌های انقلاب، پيروز و غالب خواهد بود و با شكست و نابودی تمامي دشمنان حقّ و اعداء الله، زيبايي‌ها، فضيلت‌ها، نيكی‌ها، خوشی‌ها و …‌‌ را تحقّق خواهد بخشيد.

امام مهدی (عج) مظهر اتمّ اسمای الهي و خاتم الاوصياء است و همه فضايل و ويژگی‌های پيامبران و صالحان در او بروز و ظهور می‌يابد. نتيجه و ثمره برنامه‌ها و آرمان‌های انبيا و اوصيا، در عصر او و به دست او ظاهر می‌شود. او ذخيره و بقيّه الله روی زمين و ميراث دار رسولان و امامان است. او در هم شكننده صولت و قدرت جبّاران و گردن‌كشان و نابود كننده دشمنان خدا و ستمگران و جنود شيطان است.

با ظهور امام مهدی (عج) و روی کار آمدن دولت کریمه مهدوی چه ویژگی هایی که امام حسین (ع) با قیام و نهضت خود درصدد اجرای آنها بودند، محقق می شود؟

عصر ظهور و حاكميت امام مهدی (عج)، عصر ايمان، نورانيت، عدالت، عقلانيت، حقيقت و عبوديّت است و دوران او، دوران ظهور مهر و قهر الهی به نحو كامل است. قهر وغضب خداوند بر دشمنان و مهر او به مستضعفان و صالحان، در وجود مبارك امام (عج) جلوه‌گر است. جامعه جهانی در آن زمان، جامعه‌ای است كه غرق در فساد و تباهی است؛ ظلم و ستم بيداد می‌كند و طاغوتيان و شريران بر جان و مال مردم مسلّط می‌شوند. اخلاق رذيله و رفتار‌های گناه آلود شيوع يافته و تبعيض و ناامني، خونريزی و …‌‌ جهان را فرا می‌گيرد. عدالت و معنويت كم فروغ گشته و ظلمت و جهالت مدرن گسترش می‌يابد و…‌. رفع همه اين كاستی‌ها و مشكلات و اصلاح امور، نياز به يك دگرگونی واقعی در روحيات واخلاق مردم و انقلاب توفنده عليه صاحبان زر و زور و تزوير (گروه باطل) دارد.

تا انقلابی در دل‌ها و قيامی عليه شرّها، صورت نگيرد، مشكلات بشر باقي خواهد ماند و او رنگ آرامش، آسايش و تعالی را نخواهد ديد. امّا با لطف و عنايات الهي و قيام فراگير و گسترده حضرت مهدی (عج) و اقدامات تبليغی و هدايتی ایشان، انسان‌ها به رشد فكرب و اخلاقب خواهند رسيد و تمامی موانع شكوفايی و بالندگی روحی و مادی آنان، از بين خواهد رفت.

برای قيام عليه همه شرور و مفاسد و انقلاب عليه همه مفسدان و جبّاران، بايد قاطع، توانا، مقتدر و با صلابت بود و برای اصلاح جامعه انساني و تغيير رفتار‌ها و پندار‌ها نيز بايد مهرورز و با عطوفت بود و با اقدامات فرهنگی و تبليغی و تربيت و تعليم، بر دل‌ها حكومت كرد. اين امر در عصر ظهور، به طور كامل بروز يافته و جامعه آرماني اسلام شكل خواهد گرفت.

چه ابعادی از عاشورای حسینی در نهضت امام مهدی (عج) تجلی می یابد؟

قيام مهدوی، در امتداد نهضت عاشورا و جلوه كامل و گسترده‌ای از آن خواهد بود؛ از اين رو دارای تجليات و مظاهر حماسی ـ عرفانی مشتركی با آن است. حضرت مهد(عج) حجّت خدا، خاتم اوصيا، رهايی بخش امّت، مهدی منتظَر، باعث، وارث، خلف صالح، قائم به حقّ، مظهر دين، دادگستر، بقية الله، صاحب الزمان، صاحب شمشير، امام منتظر و برپادارنده حكومت عدل الهي و…‌‌است. 

او يكتا مظهر و مصداق اين اسامي و القاب شريف است و هرگز احدی در اينها با او شريك نيست. او ثمره مقدس شجره نبوت، عصاره دودمان امامت، خلف شايسته محمد(ص) و علی (ع) است. پرچم حقّ به دست با كفايت او است كه هر كس به او چنگ زند، نجات می‌يابد و هر كس تخلّف كند، هلاك می‌شود… .  «پايان تاريخ» شاهد ظهور و بروز اين اوصاف و ويژگی‌ها است.

اين مظاهر و تجليا ت را مي‌توان بر اساس اوصاف و ويژگی‌هايي كه براي امام مهدی(عج) بر شمرده شده، تبيين و بررسي كرد. امام رضا(ع) در يك حديث طولانی، حضرت مهدی (عج) را چنين توصيف می‌كند: «… يكون اعلم الناس و احكم الناس و اتقي الناس و احلم الناس و اسخي الناس و اعبد الناس…‌‌تكون رائحتها اطيب من رائحة المِسْكِ ويكونُ دعاؤه مُستجاباً حتّي أنّه دَعا علي صخرةٍ لانشقّت بنصفين» ؛ او دانا‌ترين مردمان، حكيم‌ترين آنان، پرهيزگار‌ترين ايشان، بردبار‌ترين مردمان، سخی‌ترين آنان و عابد‌ترين همگان است. عطر وجودش از هر مُشكی خوشبوتر است. دعايش همواره به اجابت می‌رسد. اگر در مورد سنگی دعا كند، از وسط به دو نيم می‌شود…‌».

البته از آنجايی كه ظهور و قيام حضرت مهدی(عج) ابعاد جهانی و گسترده‌تری دارد؛ ويژگی ها و ظهورات خاصّی هم خواهد داشت و جلوه‌های حماسی و عرفانی آن، كامل تر و عام تر خواهد بود.