معنای «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ»/ حداقل معرفتی که ما را از مرگ جاهلی نجات می‌دهد

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از شبستان ، حجت الاسلام «جواد نصرالله‌پور»، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت در سلسله مطالبی در کانال تلگرامی «مهدویت و انتظار» به آموزش مباحث مهدویت می پردازد. در ادامه مشروح بخش اول از نخستین جلسه این دوره با عنوان «تبیین ضرورت شناخت امام زمان(عج)» مرور می شود:

تبیین ضرورت شناخت امام زمان(عج)

توجه به ضرورت و لزوم یک موضوع باعث تقویت انگیزه و نشاط برای پیگیری آن موضوع می شود تا از همه امکانات برای رسیدن به آن استفاده کنیم. ما اعتقاد داریم امامت و مهدویت، هویت و اساس دینداری ما است و در راس توصیه های پیامبر(ص) ما قرار دارد لذا از جهات مختلفی لازم است که این مسئله را بررسی کنیم نخستین بعد، اعتقادی است، امام حسین(ع) فرمودند: اساس زندگی دنیا اعتقاد و جهاد در راه آن اعتقاد است.

در اسلام اعتقاد به خدا و پیامبر(ص) و جانشینان پیامبر(ص) توصیه شده و در روایات و دستورات نبوی، معرفت امام، مسئله ای مهم است و در واقع سعادت و خیر دنیا و آخرت در این است که انسان امام زمان(عج) خود را بشناسد. خداوند در آیه 71 سوره مبارکه اسراء می فرماید: «يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِم ۖ» یعنی روز قیامت هر گروهی را با اسم امام و رهبر پیشوایان‌شان دعوت می کنیم مثلا امت عیسی(ع)، امت موسی(ع) امت حضرت مهدی(عج).

راه معرفت خدا

در روایتی که بیش از 70 نفر از علمای اهل سنت بیان کرده اند و شیخ صدوق(ره) هم در کتاب «کافی» آورده است، رسول خدا(ص) فرمودند: اگر کسی بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت مرده است.

از امام حسین(ع) سوال شد: یابن رسول الله(ص)! راه معرفت خدا چیست؟ فرمودند: راهش این است که مردم در هر زمانه ای که زندگی می کنند، امام آن زمان را بشناسند، امامی که اطاعتش واجب است.

یعنی این شناخت شاهراه معرفت الله است بدون حرکت در مسیر مهدویت و امامت امکان معرفت الله و عارف بالله شدن فراهم نمی شود.

معنای «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ»

اینکه در نماز می خوانیم: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ» یعنی ما را به راه امامت و ولایت هدایت کن لازمه بندگی خدا و اطاعت از او، شناخت امام است؛ امام باقر(ع) می فرمایند: هیچ انسانی مومن نخواهد شد مگر اینکه خدا و رسول الله(ع) و امامان(ع) و امام زمانش را بشناسد و همه امور را به او بازگرداند و تسلیم امر او باشد.

لذا ائمه(ع) توصیه کرده اند: این معرفت را از خدا بخواهیم این معرفت عنایت شدنی و دادنی است: «... اَللّهُمَّ عَرِّفْنی حُجَّتَکَ فَاِنَّکَ اِنْ لَمْ تُعَرِّفْنی حُجَّتَکَ ضَلَلْتُ عَنْ دینی». این یعنی هر مسیری که به شناخت امام زمان(عج) منتهی نشود، مسیر گمراهی و ضلالت است راه گم کرده اند آنها که می خواهند به مسلمانی بدون امام برسند.

مراتب شناخت امام زمان(عج)

معرفت به امام، مثل ایمان و مسلمانی، مراتبی دارد. شناخت اسم امام(ع)، اینکه پدر و مادر ایشان چه کسی است در کجا و چه زمانی به دنیا آمده اند یا چند سال از عمرشان گذشته، دانستن اینها اگرچه خوب است اما کافی نیست اینها شناخت شناسنامه ای و کمترین حد از معرفت است. آنچه ما را در حداقل ها از مرگ جاهلی نجات می دهد آن است که بدانیم امام(ع)، منصوب خدا و اطاعت از او در همه امور واجب است.

اگر بخواهیم درباره معرفت امام سخن بگوییم درجات بالاتری هم دارد. یکی از خادمان منزل امام حسن عسکری(ع) که بعد از ولادت امام مهدی(عج) هم خادم حضرت حجت(ع) بود، می گوید: امام زمان(عج) در همان سنین کودکی به من فرمودند: آیا من را می شناسی؟ عرض کردم: بله، شما آقای من هستید و پدرتان آقای من بوده اند. حضرت(ع) فرمودند: آیا جایگاه من را می دانی؟ عرضه داشت: جز آنچه شما بگویید نمی دانم. حضرت بقیه الله الاعظم(عج) فرمودند: من آخرین جانشین پیامبر(ص) هستم و سپس ادامه دادند: و خدای متعال بلایا و مصایب را بواسطه من از اهل بیت و شیعیان من دور می کند.

نقش امام زمان(عج) در حیات دنیایی ما

امام(عج)، واسطه فیض و مجرای لطف خدا است هر نعمتی که خدا به انسان ها می دهد اعم از رزق های مادی و معنوی بواسطه امام است: «بِیُمنِهِ رُزِقَ الوَریٰ». در دعای عدیله که توصیه شده بخوانید تا بی ایمان از دنیا نروید خطاب به خدا عرض می کنیم: تمام مخلوقات عالم رزق و روزی را به برکت امام زمان(عج) می گیرند و عالم به برکت ایشان باقی است اگر آسمان روی زمین خراب نمی شود به برکت امام زمان(عج) است.

در دعای ندبه می خوانیم: «أَیْنَ السَّبَبُ الْمُتَّصِلُ بَیْنَ الْأَرْضِ وَالسَّماءِ» یعنی کجا است کسی که اتصال دهنده آسمان و زمین است یعنی واسطه فیض بین خدا و بندگان. در زیارت امام زمان(عج) در روز جمعه نیز می خوانیم: سلام بر شما که چشم بینا و گوش شنوای خدا و باب رحمت الهی هستید. و در دعای ندبه آخرین ذخیره خدا را طلب می کنیم: «أَيْنَ بَقِيَّةُ اللَّهِ الَّتِي لا تَخْلُو مِنَ الْعِتْرَةِ الْهَادِيَةِ»

اعتقادات ما، آیات قرآن و روایات اهل بیت(ع) به ما می گویند باید امام زمان را بشناسیم تا خدا را بشناسیم.