زیارت حضرت معصومه(ع) سوز غربت و فراق امام(عج) را ملموس می‌کند

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به شبستان ، به مناسبت فرا رسیدن سالروز وفات حضرت فاطمه معصومه(س) و به منظور بررسی آموزه های سیره کریمه اهل بیت(ع) برای منتظران با حجت الاسلام «مصطفی حسن‌زاده»، کارشناس مهدوی گفتگویی ترتیب داده ایم که مشروح بخش دوم و پایانی آن در ادامه می آید:

راز این همه مقامات و شان و عظمت حضرت فاطمه معصومه(س) در میان امامزادگان چیست؟

ما در میان همه امامزادگان سه تن داریم که امامان معصوم(ع) برای آنها زیارتنامه انشاء کرده اند، حضرت فاطمه معصومه(س) از جمله آنها است که شان و مقام‌شان برای ما قابل تصور نیست. این شان به دلیل رابطه دختر، خواهر و عمه امام معصوم(ع) بودن نیست این رابطه را دیگر دختران موسی بن جعفر(ع) که چهار تن هستند، نیز داشته اند اما تنها حضرت فاطمه معصومه(س) چنین شانی دارند تا جایی که قبل از ولادت، توسط امام صادق(ع) بشارت آن وجود مقدس داده شده است.

سه بانوی جلیل‌القدر در عالم داریم که اگر نبودند از دین و اسلام و تشیع چیزی در عالم باقی نمی ماند، نخست حضرت فاطمه زهرا(س) که همه هستی خویش را فدای امیرالمومنین(ع) کردند، دوم حضرت زینب(س) که همه هستی خویش را فدای امام حسین(ع) کردند و سومین بانو حضرت فاطمه معصومه(س) هستند که همچون مادرشان 18 سال بیشتر در دنیا زندگی نکردند (17 سال و 10 ماه و 5 روز قریب به 18 سالگی)، یک بانو چطور به چنین عظمتی دست می یابد؟ ایشان به منتظران می گویند: با امام زمان(عج) عهد ببندید و بگویید همه هستی ما فدای تو ای امام زمان(عج). چراکه تبعیت از امام زمان(عج) ایشان را به چنین جایگاهی رساند. هجرت به سمت امام زمان خود و کمک به رفع غربت ایشان درسی است که باید از حضرت فاطمه معصومه(س) گرفت تا ما هم به سمت امام زمان(عج) حرکت کنیم باید بدانیم آیا فاصله ما با امام زمان‌مان مکانی است یا زمانی؟ فاصله ما از امام زمان(عج) فاصله روحی و سنخیت روحانی و عامل آن غفلت است! اگر می خواهیم از حضرت معصومه(ع) درس بگیریم باید به سوی امام زمان(عج) حرکت کنیم و عهد ببندیم ترک گناه کنیم و در مجلسی که امام زمان(عج) راضی نیست نرویم، با این عهد که همه هستی ما به فدای امام زمان(عج) باشد.

زیارتنامه حضرت فاطمه معصومه(س) از چه حقایقی برای منتظران پرده برمی دارد؟

نه تنها همه زندگی حضرت معصومه(س) فدای امام زمانشان بود، بلکه بیش از هزار سال است که زیارتنامه ایشان بهترین تجلی فراغ از امام زمانشان است؛ نمی دانیم ایشان چه سوزی از فراغ داشتند که اثرش در زیارت ایشان بواسطه امام رضا(ع) به دست ما رسیده هر کس به این زیارت مشرف می شود حس غربت امام(ع) را بهتر درک می کند. در این زیارتنامه یک یک اهل بیت(ع) را خطاب قرار می دهیم اما و وقتی به امام مهدی(عج) می رسیم خطاب‌مان مستقیم نیست تا شاید زائر به خود بیاید و بپرسد امام زمان(عج) من کجا است؟!

زیارت نامه حضرت معصومه(س) از طرف امام رضا (ع) انشاء شده است، در این زیارتنامه ضمن مرور عالی‌ترین معارف شیعه، هشت بار با مقام ولایت، رابطه‌ی مستقیم برقرار می‌شود که سه مورد آن پیوند با امام زمان (ارواحنافداه) است.

این ارتباطات چه جلوه هایی دارد؟

نخست عرض ادب و اهدای سلام؛ سلام در این زیارت توأم با اسراری است. زائر، با صیغه مخاطب (السلام علیک) به ساحت معصومین علیهم‌السلام عرض ادب می‌نماید؛ ولی هنگام عرض ادب به پیشگاه پیشوای دوازدهم عجل الله تعالی فرجه الشریف با صیغه غائب (السلام علی الوصی من بعده) سلام می‌نماید( شاید تذکر و تدبری است که زائر از خود بپرسد امام من کجا است) و از خداوند درخواست می‌کند بر آخرین خلیفه خود، صلوات بفرستد: «اللهم صلّ علی نورک و سراجک...».

القابِ مبارکی در این زیارت نامه آمده، که حاوی نکات بسیار ارزنده‌ای است.  تنها در این زیارت نامه، لقب نورانی «سراج» برای حضرت مهدی علیه‌السلام به کار برده شده است. در هیچ دعا و زیارت نامه‌ای، این لقب برای آن حضرت به‌کار برده نشده است. در کنار نام هر یک از ائمه علیهم‌السلام وصفی قرار داده‌شده‌است، مانند: «الطاهر الطهر» که توصیف امام هفتم علیه‌السلام است؛ ولی در مورد امام یازدهم فقط می گوییم: دوازدهمین پیشوا، وصی و جانشین توست؛ گویا عظمتِ امام مهدی (ارواحنافداه) توصیفی برای پدر بزرگوارشان است.

لقب‌های امام زمان علیه‌السلام در این زیارت نامه عبارت است از: 1. «نورک»: امام مهدی علیه‌السلام نور خداوند است. در دعاهای فراوانی، به این لقب آن حضرت(عج) اشاره‌شده است، مانند: «السلام علیک یا نورالله الذی یهتدی به المهتدون»

2. «سراجک»: یوسف زهرا سلام‌الله علیها در این عصر، تنها چراغ راه هدایت است. او «سراج الله» است و تاریکی‌ها را می‌زداید و چشم‌ها و دل‌ها را به خداوند متعال متوجه می‌نماید. در قرآن کریم نیز آخرین پیامبر الهی صلی الله علیه و آله به «سراج» تشبیه شده است.

3. «ولی ولیک»: حضرت مهدی علیه‌السلام «ولی الله الاعظم» است  زائران حضرت معصومه سلام‌الله علیها با زمزمه این عبارت، اعتراف به پذیرش ولایتِ آخرین پیشوای آسمانی می‌نمایند.

4. «وصی وصیک»: امام حسن عسکری (علیه سلام)چند لحظه پیش از شهادتش، به فرزند بزرگوارش فرمود: «آبشر یا بُنی، فانتَ صاحب‌الزمان، و انتَ المهدی، و انتَ حجة الله علی ارضه و انتَ ولدی و وصیی؛ فرزندم، مژده باد بر تو، که صاحب‌الزمان هستی. تو مهدی و حجّت خدا بر روی زمین، و فرزند و جانشین من هستی».

5. «حجتک علی خلقک»: حضرت مهدی علیه‌السلام «حجةالله» است. این لقب از مشهورترین لقب‌های آن حضرت است و بیشتر محدثان آن را ذکر کرده‌اند و در بسیاری از ادعیه به چشم می‌خورد. از قید «علی خلقک» استفاده می‌شود که آن حضرت، بر تمام مخلوقات حجّت است و زمین هیچ گاه خالی از حجّت نیست و حجّت خدا در این عصر، گرچه غایب است، ولی حاضر است.

آیا در زیارتنامه حضرت فاطمه معصومه(س) درباره دعا برای فرج امام زمان (ارواحنافداه) نیز تصریح شده است؟

زائران حرم حضرت معصومه (سلام الله علیها) از خداوند متعال می‌خواهند: «اسئل الّله ان یرینا فیکم السرور و الفرج؛‍ از خداوند می‌خواهم که سرور و گشایش شما را ببینم». قطعاً سرور اهل‌بیت (علیهم سلام) روز ظهور بقیة الله ارواحنا لهُ الفداه است. زيرا در دولت او، «عدالت در همه جا گسترده می‌شود» و «هر حقی به صاحب حق باز می‌گردد» «همه حقوق خدا، و خاندان عصمت و طهارت استيفا می‌شود»، «در تمام مكان‌ها، گلبانگ توحيد و شهادت به رسالت پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) طنين انداز می‌شود» و «مردم را به ولايت امير مؤمنان( علیه سلام) و برائت از دشمنان آن حضرت(ع) فرا می‌خوانند».

چه دعاهای منتظرانه دیگری در این زیارت به چشم می خورد؟

از جمله این دعاها، دعا برای همراهی با معصومین علیهم‌السلام در زمان ظهور یا رجعت است. زائر در این حرم مقدس عرضه می‌دارد: «و ان یجمعنا و ایاکم فی زمرة جدکم محمّد (صلی الله علیه وآله) ما وشما در زمره‌ی جد بزرگوارتان حضرت محمد که درود خدا بر او و آلش باد، گردآورد».

این درخواست برای روز قیامت نیست؛ زیرا بهشت و مزایای آن در بخش‌های بعدی این زیارت نامه مطرح‌شده است، بلکه برای ظهور امام زمان (ارواحنافداه) است. بر اساس عقیده رجعت، معصومین علیهم‌السلام در زمان ظهور حضرت مهدی (ارواحنافداه) به دنیا برمی گردند. همراه بودن با امام مهدی (ارواحنافداه) به‌منزله همراه بودن با سایر ائمه علیهم‌السلام و قرار گرفتن در زمره پیروان حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) است... .