فضائل فاطمی | دو مقام دنیوی و اخروی حضرت زهرا (س)

به گزارش واح خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از تسنیم ،  باور به جنبه‌های آسمانی و نشئاتی اهل بیت وحی علیهم‌السلام، موجب ارتقای نگرش شیعه از عمق تاریخ به اوج فضائل آن بزرگواران خواهد شد. بر این اساس، دسته‌ای از آیات و احادیث اختصاص به این نوع از فضائل درخشان دارد، فضائلی که هیچ بشری ظرفیت رسیدن به آنها را ندارد. به صورت کلی، دسته‌ای از این مقامات اختصاص به وجود آن بزرگواران پیش از خلقت آدم نبی و در قالب اجسامی نورانی و مقدس دارد و دسته‌ای از احادیث اشاره به مقام عوالمی اهل بیت وحی، دسته‌ای دیگر اختصاص به معجزات و فضائل عترت در دنیا و نیز دسته‌ای هم مربوط به نقش و جایگاه آن بزرگواران در آینده و تا بهشت‌های قیامت است.

حضرت زهرا سلام‌الله علیها نیز دارای چنین جایگاهی است. در روایتی از امام صادق علیه‌السلام دربارۀ فضیلتی از آن بانوی بزرگوار آمده است «وَ هِیَ الصِّدِّیقَةُ الْکُبْرَى وَ عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ‏ الْقُرُونُ‏ الْأُولَى‏.» یعنی او صدیقه کبری است و بر مبنای معرفت او، تمام گذشته‌ها آباد شده است. بر این اساس، مقام آن بانوی بزرگوار ریشه در اعماق تاریخ گذشتگان دارد. حضرت زهرا سلام‌الله علیها در مدت اندکی که در دنیا زیستند، به همین ترتیب دارای زندگی شگفت‌آمیز و سراسر معجزات بودند. 

تکان دادن گهواره توسط ملائک

روایت شده چه بسا می‌شد در آن موقعى که فاطمه زهراء سلام‌الله علیها مشغول نماز و عبادت بود و فرزندانش گریه می‌کردند، فرشته‌ای آن گهواره را حرکت می‌داد. امام محمد باقر علیه‌السلام می‌فرماید: پیامبر اسلام سلمان فارسى را نزد فاطمه اطهر فرستاد، سلمان می‌گوید: من نزد در ماندم و سلام کردم. شنیدم که فاطمه در داخل خانه مشغول تلاوت قرآن است، اما آسیا می‌چرخید و کسى نزد آن نبود؛ بَعَثَ رَسُولُ اللَّهِ ص سَلْمَانَ إِلَى فَاطِمَةَ قَالَ فَوَقَفْتُ بِالْبَابِ وَقْفَةً حَتَّى سَلَّمْتُ فَسَمِعْتُ فَاطِمَةَ تَقْرَأُ الْقُرْآنَ مِنْ جَوَّا وَ الرَّحَى تَدُورُ مِنْ بَرَّا وَ مَا عِنْدَهَا أَنِیسٌ. 

در آخر روایت می‌گوید: پیغمبر خدا لبخند زد و فرمود: اى سلمان، خدا قلب و اعضاء دخترم فاطمه‏ اطهر را از ایمان پر کرده؛ لذا فاطمه فارغ البال مشغول عبادت پروردگار می‌شود، خدا ملکى که نام او «زوقابیل» (و به روایتى «جبرئیل» است) است، فرستاده تا آسیا را بگرداند. خدا عهده‌‏دار کارهاى دنیوى و اخروى دخترم می‌‏شود. فَتَبَسَّمَ رَسُولُ اللَّهِ ص وَ قَالَ یَا سَلْمَانُ إِنَّ ابْنَتِی فَاطِمَةَ مَلَأَ اللَّهُ قَلْبَهَا وَ جَوَارِحَهَا إِیمَاناً إِلَى مُشَاشِهَا تَفَرَّغَتْ لِطَاعَةِ اللَّهِ فَبَعَثَ اللَّهُ مَلَکاً اسْمُهُ زُوقَابِیلُ وَ فِی خَبَرٍ آخَرَ جَبْرَئِیلُ فَأَدَارَ لَهَا الرَّحَى وَ کَفَاهَا اللَّهُ مَئُونَةَ الدُّنْیَا مَعَ مَئُونَةِ الْآخِرَةِ. (دلائل الإمامة (ط - الحدیثة)، ص139؛ بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج‏43، ص 46)

این نوع از معجزه یا کرامت حضرت فاطمه سلام‌الله علیها به ویژگی محدثه بودن ایشان نیز ارتباط دارد و محدث یعنی فردی که با ملائک مراوده دارد؛ در این باره امام محمد باقر علیه‌السلام فرمود «وَ أَمَّا الْمُحَدَّثُ فَهُوَ الَّذِی یَسْمَعُ کَلَامَ الْمَلَکِ وَ لَا یَرَى وَ لَا یَأْتِیهِ فِی الْمَنَام »؛ یعنی محدث فردی است که کلام ملک را می‌شنود، اما او را در خواب و بیداری نمی‌بیند. 

اثر خنده امیر المؤمنین و حضرت زهرا در بهشت

در روایتی دیگر ابن عباس می‌گوید در این میان که اهل بهشت در آن آرمیدند، تابشى از خورشید ببینند که بهشت را درخشان کند؛ گویند پروردگارا، تو در قرآن گفتى که در آن آفتاب نبینند. خداى جل اسمه‏جبرئیل را نزد آنها فرستد و اعلام کند که این درخشانى از خورشید نیست، على و فاطمه خندیدند و بهشت از نور خنده‌‏شان درخشان شد و سوره هل أتى تا آیه‏ کانَ سَعْیُهُمْ مَشْکُوراًتلاش شما قدردانى شده درباره آنها نازل شده‏ است. 

قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ فَبَیْنَا أَهْلُ الْجَنَّةِ فِی الْجَنَّةِ إِذْ رَأَوْا مِثْلَ‏ الشَّمْسِ‏ قَدْ أَشْرَقَتْ‏ لَهَا الْجِنَانُ فَیَقُولُ أَهْلُ الْجَنَّةِ یَا رَبِّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ‏ لا یَرَوْنَ فِیها شَمْساًفَیُرْسِلُ اللَّهُ جَلَّ اسْمُهُ إِلَیْهِمْ جَبْرَئِیلَ فَیَقُولُ لَیْسَ هَذِهِ بِشَمْسٍ وَ لَکِنَّ عَلِیّاً وَ فَاطِمَة ضَحِکَا فَأَشْرَقَتِ الْجِنَانُ مِنْ نُورِ ضَحِکِهِمَا وَ نَزَلَتْ‏ هَلْ أَتى‏فِیهِمْ إِلَى قَوْلِهِ تَعَالَى‏ وَ کانَ سَعْیُکُمْ مَشْکُوراً. (الأمالی( للصدوق)، النص، ص257)