راهکارهایی از امام سجاد (ع) برای تقویت تقوا در ماه رمضان

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از تسنیم ، ادعیه‌ی ماه مبارک رمضان علاوه بر اینکه خاصیت مناجات الهی دارد،‌ منبعی مناسب جهت درک معارف، فهم فضیلت و مراقبت‌های این ماه گرانقدر است؛ از جمله این ادعیه، دعای 44 صحیفه سجادیه (ع) با عنوان «دعا به وقت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان» است. 

در فرازهایی از این دعای شریف می‌خوانیم:

 اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَلْهِمْنَا مَعْرِفَةَ فَضْلِهِ وَ إِجْلَالَ حُرْمَتِهِ وَ التَّحَفُّظَ مِمَّا حَظَرْتَ فِیهِ وَ أَعِنَّا عَلَى صِیَامِهِ بِکَفِّ الْجَوَارِحِ عَنْ مَعَاصِیکَ وَ اسْتِعْمَالِهَا فِیهِ بِمَا یُرْضِیکَ حَتَّى لَا نُصْغِیَ بِأَسْمَاعِنَا إِلََى لََغْوٍ وَ لَا نُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَی لَهْوٍ وَ حَتَّى لَا نَبْسُطَ أَیْدِیَنَا إِلَى مَحْظُورٍ وَ لَا نَخْطُوَ بِأَقْدَامِنَا إِلَى مَحْجُورٍ وَ حَتَّى لَا تَعِیَ بُطُونُنَا إِلَّا مَا أَحْلَلْتَ وَ لَا تَنْطِقَ أَلْسِنَتُنَا إِلَّا بِمَا مَثَّلْتَ وَ لَا نَتَكَلَّفَ إِلَّا مَا یُدْنِی مِنْ ثَوَابِكَ وَ لَا نَتَعَاطَى إِلَّا الَّذِی یَقِی مِنْ عِقَابِكَ ثُمَّ خَلِّصْ ذَلِكَ كُلَّهُ مِنْ رِئَاءِ الْمُرَاءِینَ ، وَ سُمْعَةِ الْمُسْمِعِینَ ، لَا نَشْرَكُ فِیهِ أَحَداً دُونَكَ ، وَ لَا نَبْتَغِی فِیهِ مُرَاداً سِوَاكَ .

یعنی خدایا، بر محمّد و آلش درود فرست و شناخت برتری این ماه و بزرگداشت احترامش را و خودداری از آنچه که در این ماه ممنوع کردی، به ما الهام فرما و ما را به روزه داشتن این ماه و حفظ جوارح‌مان از گناهانت و به کار گرفتن آن‌ها در آنچه که تو را خشنود می‌کند، یاری ده؛ تا با گوشمان به گفتار لغو گوش نکنیم و با چشممان به تماشای لهو نشتابیم و تا جایی که دست‌هایمان را به جانب حرامی نگشاییم و با گام‌هایمان به سوی ممنوعی نرویم و شکم‌هایمان، جز آنچه را حلال کردی، در خود جای ندهد؛ و زبانمان، جز به آنچه تو گفته‌ای، گویا نشود؛ و عمل و وظیفه‌ای، جز آنچه ما را به ثواب تو نزدیک می‌کند، متحمّل نشویم؛ و جز آنچه ما را از کیفر تو نگاه می‌دارد، عهده‌دار نشویم. آنگاه همۀ این‌ها را از ریای ریاکاران و شهرت‌طلبی شهرت طلبان، خالص و پاک فرما؛ به گونه‌ای که کسی را جز تو در اعمالمان شریک نکنیم و مقصد و منظوری در آن اعمال غیر تو نطلبیم.

این فراز از دعا به صورت کلی دارای دو بخش متصل به هم است: امام سجاد علیه‌السلام در بخش اول، مقدمه‌ای را برای دستیابی به برخی توفیقات رفتاری بیان می‌کنند.
1. در ابتدا پس از صلوات بر محمد و آل‌محمد (ص) می‌فرمایند دو مقوله را به من الهام کن: معرفت نسبت به فضیلت ماه رمضان و بزرگداشت حرمت آن.
2. سپس محافظت نسبت به آنچه که در این ماه برحذر داشتی. (از آداب روزه‌داری و ...)
3. سپس می‌فرماید «ما را به روزه داشتن این ماه و حفظ جوارح‌مان از گناهانت و به کار گرفتن آن‌ها در آنچه که تو را راضی می‌کند، یاری کن.»

وقتی به نظم این سه فراز توجه می‌کنیم، ابتدا اصلاح و ارتقای معرفت و ایمان، سپس تقوا (یعنی تقوا نسبت به محذورات خدا و تقوای جوارح )جلوه‌گر می‌شود.

حال، تقویت این سه ساحت، منجر به این می‌شود که طبق فراز دوم، « با گوشمان به گفتار لغو گوش نکنیم»، «با چشممان به تماشای لهو نشتابیم»، «دست‌هایمان را به جانب حرامی نگشاییم»، «با گام‌هایمان به سوی ممنوعی نرویم»، «شکم‌هایمان، جز آنچه را خدا حلال کرده، در خود جای ندهد»، «زبانمان، جز به آنچه خدا گفته‌، گویا نشود»، «به وظایفی که ما را به ثواب الهی نزدیک می‌کند مبادرت کنیم» و ادامه این فراز.