مقدمات شهادت در پیشگاه امام زمان (عج)

در فرازی از دعای عهد می خواهیم «اللّٰهُمَّ اجْعَلْنِی مِنْ أَنْصارِهِ وَأَعْوانِهِ، وَ الذَّابِّینَ عَنْهُ، و الْمُسارِعِینَ إِلَیْهِ فِی قَضاءِ حَوَائِجِهِ، وَ الْمُمْتَثِلِینَ لِأَوامِرِهِ ، وَ الْمُحامِینَ عَنْهُ، وَالسَّابِقِینَ إِلىٰ إِرادَتِهِ، وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ؛ یعنی خدایا مرا، از یاران و مددکاران و دفاع‌کنندگان از او و از شتابندگان به سویش، در برآوردن خواسته‌هایش و اطاعت‌کنندگان اَوامرش و مدافعان حضرتش و پیش‌گیرندگان به سوی خواسته‌اش و کشته‌شدگان در پیشگاهش قرار بده.»

همان طور که قبلاً اشاره شد،  وقتی می گوییم خدایا مرا از سرعت گیرندگان بر حوائج امام قرار بده، باید ببینیم مهم ترین حاجت امام چیست که دانستیم خود امر ظهور مهم ترین حاجت امام است و دیگر حوائج ایشان در این راستا قابل درک است؛ حاجت های امام بی شمار است و اگر این حوائج لیست شود، به انتها نمی رسد؛ از اصلاح وضعیت عمومی دنیا گرفته تا سامان دادن به جامعۀ شیعه از جهت معارف فکری و حتی نیازهای مادی. از رشد اخلاقی افراد به ویژه شیعیان تا اصلاح وضعیت خانواده ها. در واقع هرچه که خداوند برای جامعۀ بشری می خواهد، همان حوائج امام زمان عجل الله تعالی فرجه است. 

به همین نسبت در فراز بعد می خوانیم «وَ الْمُمْتَثِلِینَ لِأَوامِرِهِ وَ الْمُحامِینَ عَنْهُ، وَ السَّابِقِینَ إِلىٰ إِرادَتِهِ، وَ الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ»؛ یعنی مرا از اطاعت‌کنندگان اَوامرش و مدافعان حضرتش و پیش‌گیرندگان به سوی خواسته‌اش و کشته‌شدگان در پیشگاهش قرار بده. 

با توجه به فرازهای قبل، هرکه در مسیر حاجت امام گام بردارد و با روحیۀ صالحیت به اصلاح وضعیت فعلی بپردازد، گویی در مسیر ادای فرمان او گام برداشته که همانا خواست امام همان خواست خداوند و ارادۀ امام همان ارادۀ خداست. در آیۀ80 سورۀ نساء می خوانیم «مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ...» یعنی هرکه رسول را اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده است. این مسئله دربارۀ خلفای رسول یعنی اهل بیت وحی علیهم السلام مصداق دارد که در احادیث و ادعیه به آن اشاره شده است. یا امام هادی علیه السلام در روایتی فرمود «إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قُلُوبَ الْأَئِمَّةِ مَوْرِداً لِإِرَادَتِهِ فَإِذَا شَاءَ اللَّهُ شَیْئاً شَاءُوهُ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ وَ ما تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللَّهُ؛ خداوند، دل‌های ائمه را محل اراده خود قرار داده است؛ اگر خدا چیزی را بخواهد، آن‌ها خواهند خواست. و این است معنی آیه: «ما تَشاؤُنَ إِلَّا أَنْ یَشاءَ اللَّهُ؛ و تا خدا نخواهد [شما] نخواهید خواست.» (تفسیر القمی، ج‏2، ص409)

در صورت کلی، مخاطب دعای عهد گویی دسته ای از شیعیان هستند که دل از تجملات و زیبایی های فریبندۀ دنیا بریده اند و سعی دارند در مسیر امر ظهور نهایت تلاش خود را به خرج دهند تا در جرگۀ یاران امام خویش باشند. آنها سبکبال هستند و در عین حال سخت کوش در مسیر خواست و رضایت خدا. در این حالت است که در فرازهای بعدی از خداوند درخواست می کنند تا در زمان ظهور امامشان رجعت کنند تا مانند عمر دنیایی شان حامی ایشان باشند و در مسیر امامشان همانند اصحاب امام حسین علیه السلام  «الْمُسْتَشْهَدِینَ بَیْنَ یَدَیْهِ» باشند؛ یعنی شهد شیرین شهادت را در پیش روی ایشان بنوشند. طبق همین فراز، شهادت در درجۀ عالی اش مقدماتی دارد که کلید آن در همان عبارت های قبل نهفته است که خلاصه اش «زندگی برای امام» است.