درس اخلاق | تحصیل رزق حلال بزرگترین عبادت است

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از حوزه ، مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «دعا و رزق حلال» پرداختند که متن آن بدین شرح است:

استجابت دعا رموزی دارد و یکی از رمزهای آن، فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد (ص) است، به این طریق که دعا با صلوات آغاز شود سپس بیان حاجت شود و باز هم در پایان صلوات فرستاده شود.

دعایی که دو طرفش صلوات داشته باشد، مقبول درگاه الهی است، چون حضرت حق، کریم و مهربان است و دعای برای پیغمبر را به‏طور قطع و یقین مستجاب می‌کند. وقتی ابتدا و انتهای دعا، صلوات فرستاده شود، خداوند متعال قطعا دو صلوات را قبول می‌کند و امکان ندارد که دو طرف دعایی را بپذیرد و میانه آن را واگذارد، زیرا دور از کرم و جود و سخا و رحمانیت و رحیمیت خداوند متعال است.

بنابراین حتما به این شیوه دعا کنید و اول و آخر دعاهایتان صلوات بفرستید.

امام سجاد علیه‌السلام نیز در دعای مکارم‌الاخلاق چنین کرده‌اند. تمام دعاها و تقاضاهای خود را بیان می‌کنند لکن در اول و آخر دعاها صلوات می‌فرستند.

حضرت در یکی از فرازهای دعای مکارم‌الاخلاق چنین می‌فرمایند: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکْفِنِی مَئُونَةَ الِاکْتِسَابِ، وَ ارْزُقْنِی مِنْ غَیْرِ احْتِسَابٍ»؛ پروردگارا! بر محمد و آلش درود فرست، و مرا از سختی و دشواری کسب و کار کفایت کن و روزیم را از جایی که گمان نمی برم عنایت فرما.

هر انسانی مأمور است و وظیفه دارد که در معونه زندگیش فعالیت کند و زحمت بکشد و آبروی خود و خانواده‌اش را محفوظ بدارد. در این زمینه روایات متعددی از اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام وجود دارد که به این امر تحریص و ترغیب کرده‌اند. با نگاه اجمالی به تاریخ این مسئله روشن می‏شود که خودِ اهل بیت علیهم السلام نیز مشغول کسب و کار بودند. درست است که جمیع عالَمِ وجود به اختیار امام زمان علیه‌السلام است، لکن از راه غیرمتعارف زندگی خود را اداره نمی‌کردند.

امیرالمؤمنین علیه السلام چندین باغ با ۳۶ رشته قنات داشتند. در روایتی آمده است که روزی امیرالمؤمنین(ع) به یکی از باغ‏های خود رفتند تا مادرچاهی در آن حفر کنند. حضرت در درون چاه مشغول کندن بودند و ابن عباس هم خاک‌ها را بالا می‌کشید، حضرت به سنگی در ته چاه رسیدند و کلنگ محکمی زدند سنگ شکست و آب مثل فواره بیرون می‏پاشید. حضرت فرمودند ابن عباس طناب را پایین بفرست و مرا بالا بکش. حضرت که با طناب بالا می‌آمدند آب هم بالا می‌آمد و لباس و پاهای ایشان خیس شد، در همان حالت، حضرت صیغه وقف چاه را خواندند. ابن عباس عرض کرد: یا علی به بالا برس و بعد صیغه وقف چاه را بخوان. حضرت فرمودند: نه! می‌ترسم دیر شود و پشیمان شوم. حضرت هفده رشته از قنات‏هایی که حفر کرده بودند، وقف نیازمندان و فقرا نمودند و خودشان را در آن محیط، نازل‌تر از همه حساب می‌کردند. در آن زمان زندگی ایشان نازل‌تر از اجتماع اهل مدینه بود.

در روایت دیگری آمده است که امام صادق علیه‌السلام مشغول کار در یکی از باغات خود بودند. یکی از اصحاب آمد و سلام کرد و گفت یابن رسول الله جانم فدای شما، شما چرا کار می‌کنید؟ من باید به جای شما کار کنم اجازه دهید تا من به جایتان کار کنم. حضرت فرمودند که خداوند دوست دارد بنده‌هایشان را در حال زحمت برای کسب رزق حلال ببیند.

تحصیل رزق حلال بزرگترین عبادت است؛ عبادت تنها منحصر به نماز و دعا نیست، بلکه وقتی به خاطر خدا از منزل خارج می‌شوید و مغازه‌تان را باز می‌کنید تا هم نیازهای افراد دیگر را رفع کنید و هم رزق و معاش خانواده خود را تحصیل کنید، این کار شما عبادت است.

«اَلْکاسِبُ حَبیبُ اللهِ»، کاسب حبیب خداست، حبیب خدا در عوالم بعد هیچ گرفتاری نخواهد داشت، لکن مشروط به این است که هدف ما از کسبمان دو چیز باشد، یکی قضای حاجت‌های مردم و دیگری کسب حلال که مطابق با شرایط کسب شرع باشد.

در ادامه دعا امام سجاد علیه‌السلام می‌فرماید: «وَ ارزُقْنی مِن غَیرِ احتِسابٍ»؛ از جایی که گمان نمی‌کنم، روزی مرا برسان.

انسان در زندگی به اموری امیدوار است که از این طریق می‌تواند خرج زندگی خود را به دست آورد، لذا حضرت می‌فرماید از راه بی‌گمان روزی من را برسان! این سبک از دعاها مقبول می‌شود و خدا می‌پذیرد.

اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‏السلام زمانی که طبق وظایف شرعی و اجتماعی خود عمل می‌کردند، خداوند متعال ناصر و یاور آنها بود. در نتیجه برای تحصیل رزق و تأمین معاش خود و خانواده، فعالیت و تلاش لازم است. همه پیامبران و چهارده نور مقدس همین مسیر را طی کردند.