امام حسین (ع) در کلام رسول خدا(ص)

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از تسنیم ، سید محمود جوادی، پژوهشگر، به مناسبت ماه محرم و اقامه عزا بر سرور و سالار شهیدان، امام حسین (ع)، در یادداشتی به جایگاه ایشان در نگاه نبی مکرم اسلام(ص) پرداخته است. این یادداشت که برای انتشار در اختیار  قرار گرفته، به این قرار است:

رفتار و کردار پیامبر اکرم(ص) با اهل بیت علیهم السّلام همواره با عطوفت و احترام فوق‌العاده بود، به گونه‌ای که تک‌تک اصحاب کساء نزد آن حضرت جایگاه ممتازی داشتند و ایشان در شأن هر یک از اهل بیت(ع) خود فرمایشات خاصی بیان کردند. در این خصوص احادیث فراوانی از رسول خدا (ص) به جا مانده که در اینجا قصد داریم به مناسبت ایام شهادت سالار شهیدان علیه السلام به تبیین فضائل و جایگاه ویژه حضرت امام حسین علیه السلام از زبان جد بزرگوارشان بپردازیم.  

در میان روایات و احادیث فراوانی که از پیامبر اکرم(ص) در خصوص امام حسین (ع) نقل شده و به گوش ما رسیده، حدیث: «حُسَیْنٌ‏ مِنِّی‏ وَ أَنَا مِنْ حُسَیْن،أحَبَّ اللهُ من أحَبَّ حسیناً» (کامل الزیارات، 52؛ سنن ترمذى 2/307؛ کنزالعمال 6/221؛ مجمع الزوائد، هیثمی، 9/186) است، که نزد محبان اهل بیت علیهم السلام، شیعیان و اهل عامه بسیار معتبر و قابل استناد است. حدیثی که به تنهایی خط بطلان بر جبهه مخالفی که در برابر امام حسین علیه السلام در کربلا قرار داشت می‌کشد.  

می‌توان گفت رسول خدا(ص) با حدیث فوق جایگاه و مقام حضرت امام حسین (علیه السلام) را برای صحابه ترسیم نمودند و امت خود را از منزلت والا و بی‌نظیر این سبط خویش و امام آنان آگاه نمودند تا بلکه در شرایطی که باطل و تزویر در میان مسلمانان جای باز می‌کند، آنان با استناد به سخنان ایشان و چنگ زدن به ریسمان محکم الهی و چراغ‌های هدایت بر کشتی نجات سوار شده و از طوفان‌های نفاق و ضلالت رهایی یابند اما هزاران افسوس که این سخنان پیامبر (ص) گرچه شنیده شد اما به دل و جان آنها ننشست و نیم قرن بعد حضرت سید الشهداء (علیه السّلام) در دشت کربلا در برابر ده‌ها هزار مسلمان نما از امت پیامبر با چنان مظلومیتی به شهادت رسیدند که در تاریخ نظیر آن سراغ نداریم.  

امام حسن و حسین(ع) گل‌های خوشبوی رسول خدا(ص) و سرور جوانان اهل بهشت  

شدت علاقه حضرت خاتم الانبیاء(ص) به امام حسین و امام حسن علیهما السّلام به حدی بود که ایشان را ریحانه و گل خوشبوی خود یاد کرده‌اند که از تمام دنیا برگزیده است و ایشان را سرور جوانان اهل بهشت معرفی می‌نمودند و دشمن ایشان را دشمن رسول خدا و خداوند منّان معرفی نموده‌اند. «الولدُ رَیحانةٌ و رَیحانَتای الحسنُ و الحسین»؛ فرزند مانند گل است و دو گل من، حسن و حسین هستند (عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج2‏، ص27). «أَنَا سَیدُ النَّبِیینَ وَ عَلِی بْنُ أَبِی طَالِبٍ سَیدُ الْوَصِیینَ وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ سَیدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ...»؛ من سید پیغمبرانم و على بن ابى طالب سید اوصیاء است و حسن و حسین دو سرور جوانان اهل بهشت هستند (أمالی شیخ صدوق، ص 558).  

رسول خدا (ص) از اهل بیت خود به‌عنوان ریسمان محکم الهی یاد می‌کنند و می‌فرمایند: «مَنْ أَرَادَ أَنْ یتَمَسَّک بِعُرْوَةِ اللَّهِ الْوُثْقَى الَّتِی قَالَ اللَّهُ تَعَالَى فِی کتَابِهِ فَلْیوَالِ عَلِی بْنَ أَبِی طَالِبٍ وَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَینَ، فَإِنَّ اللَّهَ یحِبُّهُمَا مِنْ فَوْقِ عَرْشِهِ». هر که مى‌خواهد به ریسمان محکم الهی که خدای تعالی در قرآن از آن یاد کرده چنگ بزند باید على بن ابى طالب و حسن و حسین را دوست بدارد؛ زیرا که خداوند متعال از فوق عرش این دو را دوست دارد (کامل الزیارات، جعفر بن محمد قولویه، ص 50).  

تأکید پیامبر اکرم (ص) بر شناساندن امام حسین (ع) به اصحاب خود  

رسول اکرم(ص) رابطه‌ای بسیار منحصر بفرد با امام حسین علیه السلام داشت؛ به‌گونه‌ای که این رابطه از بدو تولد تا رحلت ایشان ادامه داشت و در طول حیات شریف آن حضرت (ص) در مناسبت‌های مختلف به شکل قابل توجهی نمایان بود و ایشان نکات مهمی در باره آینده امام حسین (ع) در حضور اصحاب خود بیان می‌کردند.  

کتمان کردن این رابطه ی منحصر بفرد توسط دشمنان و بدخواهان اهل بیت علیهم السلام هرگز نتوانسته خدشه‌ای به جایگاه رفیع آن حضرت نزد آزادی‌خواهان جهان وارد کند و از ارزش ایشان بکاهد و ما هر روز شاهد الگو گرفتن آزادی‌خواهان در سراسر جهان از زندگی و قیام امام حسین علیه‌السلام  هستیم.                                                

رسول خدا (ص) علاوه بر اشاره کردن به مقام عصمت خود در خصوص جایگاه و مقام عصمت سایر ائمه اطهار علیهم السلام اینگونه فرمودند: «أَنَا وَ عَلِی وَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَینُ وَ تِسْعَةٌ مِنْ وُلْدِ الْحُسَینِ مُطَهَّرُونَ مَعْصُومُونَ». من و علی و حسن و حسین و نه فرزند حسین مطهر و منزه از گمراهی و اشتباه و معصیت هستیم (کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج‏1، ص 280). آن حضرت همچنین به مقام امامت امام حسن و امام حسین علیهما السلام فرمودند: «الحسنُ و الحسینُ امامان قاماً أو قَعدا».

حسن و حسین در همه احوال امام و پیشوایند؛ چه قیام کنند و چه قعود کنند (بحارالانوار، 43/291 و 44/2).    

اخبار غیبی درباره امام حسین (ع)  

با تولد امام حسین (ع) اخبار غیبی گاه و بی گاه به رسول خدا (ص) درباره سرنوشت امام حسین (ع) می‌رسید و پیامبر اکرم (ص) را تحت تأثیر قرار می‌داد. شیخ مفید در کتاب ارشاد در زمینه یکی از اخبار غیبی درباره امام حسین (ع) اینگونه نقل می‌کند: «ام سلمه (رضى اللَّه عنها) روایت می‌کند شبى رسول خدا (ص) از پیش ما بیرون رفت و مدتى دراز ناپدید شد، سپس بازگشت و سر و رویش گردآلود بود و دستشان را نیز مشت کرده بودند. من عرض کردم: اى رسول خدا، چرا شما را گردآلود مى ‌بینم؟ فرمودند: مرا در این ساعت به مکانی از سرزمین عراق بردند که نامش کربلا بود و در آن سرزمین جاى کشته شدن پسرم حسین(ع) و گروهى از فرزندان و خاندانم را به من نشان دادند و من پیوسته خون ایشان را از آنجا بر می‌گرفتم و آن اکنون در دست من است و دست خود را براى من باز کردند و فرمود: آن را بگیر و نگهدارى کن.

 پس من آن را گرفتم‏ دیدم مانند خاک سرخ بود، پس در شیشه نهادم و سر آن را بستم و از آن نگهدارى می‌کردم، تا آنگاه که حسین (علیه السّلام) از مکه به سمت عراق رهسپار شد من هر روز و شب آن شیشه را بیرون مى ‌آوردم و بو می‌کردم و بدان مى‏‌نگریستم و بر مصیبت‌هاى آن جناب می‌گریستم و چون روز دهم محرم شد، همان روزى که حسین (علیه السّلام) در آن روز کشته شد، در اول روز که آن را بیرون آوردم؛ دیدم به حال خود است، دوباره آخر آن روز آن را آوردم؛ دیدم خون تازه شده، من به تنهایى در خانه خود شروع به گریه و زارى کردم و اندوه خود را فرو نشاندم از ترس آنکه مبادا دشمنان ایشان در مدینه بشنوند و در شماتت ما شتاب کنند و پیوسته آن روز و ساعت را در نظر داشتم تا خبر مرگ آن حضرت به مدینه رسید و آنچه دیده بودم به حقیقت پیوست».  

همچنین از ام سلمه (رضى اللَّه عنها) روایت شده که گفت: «روزى همچنان که رسول خدا(ص) نشسته بود و حسین(علیه السّلام) نیز در دامانش بود به ناگاه اشک از دیدگانش سرازیر شد، من عرض کردم: اى رسول خدا قربانت شوم چه شده است که مى‏‌بینم شما اشک می‌ریزى؟ فرمودند: جبرئیل نزد من آمد و مرا به فرزندم حسین(ع) تسلیت گفت و به من خبر داد که گروهى از امت من او را می‌کشند، خداوند شفاعت مرا نصیب آنها نسازد» ( الإرشاد، جلد ‏2، صفحه 133).  

روایت دیگر درباره شهادت امام حسین (ع)  

گفته می‌شود وقتی امام حسین (علیه‌السّلام) دو ساله شد، سفری برای پیامبر اکرم (ص) پیش آمد. در بین راه ناگهان آن حضرت ایستاد و فرمود «انا لله وانا الیه راجعون» و اشک از دیدگانش سرازیر شد. علت گریه را سؤال کردند، فرمود: اینک جبرئیل به من از زمینی که نزدیک شط فرات است و «کربلا» نام دارد، خبر می‌دهد که فرزندم حسین پسر فاطمه (سلام‌الله‌علیها) را در آن سرزمین می‌کشند. پرسیدند: یا رسول الله چه کسی ایشان را می‌کشد؟! فرمود: شخصی که او را یزید می‌نامند؛ گویا اکنون جایگاه کشته‌ شدن و محل دفن حسین را به چشم خویش می‌بینم.  

رسول خدا (ص) از آن سفر با حال غمگین بازگشتند، و بر فراز منبر رفته، خطبه‌ای خواند و مردم را موعظه نمود. سپس دست راست خویش را بر سر حسن و دست چپ خود را بر حسین علیهما‌السّلام که نزدیکش بودند، نهاد و سر به سوی آسمان برداشت و عرضه داشت: خداوندا! محمد بنده تو و پیغمبر توست و این دو تن از پاکان اهل بیت من و برگزیدگان نسل من هستند. آنان را در میان امت خویش به جانشینی خود باقی می‌گذارم. جبرئیل به من خبر داده است که این فرزندم را به خواری می‌کشند. خدایا شهادت را بر او مبارک گردان و او را از سروران شهیدان قرار ده و قاتلان و خوارکنندگان او را مبارک مگردان.

(وقتی سخن رسول خدا (ص) بدین‌جا رسید)، مردم در مسجد ضجه می‌زدند (صدای گریه و ناله از اهل مجلس برخاست). پیامبر فرمود: آیا برای او گریه می‌کنید و او را یاری نمی‌کنید؟! سپس از مسجد خارج شد و پس از لحظه‌ای به مسجد بازگشت، ولی رنگش متغیر و صورتش برافروخته بود و در این هنگام با دیدگان گریان خطبه مختصری خواند.  

جنگ امام حسین (ع) همان جنگ رسول خدا (ص) است  

محمد بن راشد اصبهانی با اسنادی از زید بن ارقم نقل می‌کند: نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) روزی از کنار خانه‌ای که در آن فاطمه و علی و حسن و حسین بودند؛ عبور کردند و با اشاره به اهل بیت خود در آن خانه فرمودند: «أنا حرب لمن حاربهم و سلم لمن سالمهم.»؛ (من در جنگ هستم با هر کسی که با ایشان در جنگ است و در آشتی و صلح هستم با هر کسی که با ایشان در صلح و آشتی است. /إحقاق الحق شوشتری، جلد‏ 18، صفحه 412).

رسول خدا (ص) همچنین درباره دوست داشتن امام حسن و امام حسین علیهما السلام و دشمنی کردن با ایشان می‌فرمایند: «الحسن و الحسین إبنی من أحبّهما أحبّنی و من أحبّنی أحبّه اللّه و من أحبّه اللّه أدخله الجنّة و من أبغضهما أبغضنی و من أبغضنی أبغضه اللّه و من أبغضه اللّه أدخله النار على وجهه»: حسن و حسین دو فرزند من هستند، هر که آنان را دوست بدارد مانند این است که مرا دوست داشته باشد و هر کس مرا دوست داشته باشد خداوند را دوست داشته است و کسانى که خدا را دوست داشته باشد به بهشت داخل خواهند شد؛ و کسانى که بغض آنان را در دل داشته باشد مرا دشمن داشته و کسانى که دشمن من باشند خداوند دشمن آنها است و دشمنان خداوند به جهنم افکنده خواهند شد(طبرسی، إعلام الورى بأعلام الهدى، ج 1، ص 432).  

ثواب گریستن بر مصیبت‌های امام حسین (ع)  

خبر دادن راجع به شهادت امام حسین علیه السلام از سوی پیامبر (ص) دل مادر را به درد می‌آورد و این طبیعی بود. با اینکه حضرت زهرا سلام الله علیه می‌دانست شهادت فرزندش نقش مهمی در تثبیت دین خدا دارد اما نمی‌توانست جلوی احساس مادرانه خود را بگیرد؛ زیرا پیامبر اکرم (ص) نحوه شهادت امام حسین (ع) را با ایشان در میان گذاشته بودند.

رسول خدا (ص) برای اینکه به دختر خود دلداری دهند، جایگاه امام حسین (ع) را نزد خدا در روز قیامت اینگونه بیان می‌کنند: «یا فاطمة! کل عین باکیه یوم القیامة الا عین بکت علی مصاب الحسین فانها ضاحکة مستبشرة بنعیم الجنة»؛ فاطمه! روز قیامت هر چشمی گریان است، مگر چشمی که در مصیبت و عزای حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمت‌های بهشتی مژده داده می‌شود (بحارالانوار، ج44، ص293).

رسول خدا (ص) همچنین فرمود: «... إِلَى اللَّهِ أَشْکو أَعْدَاءَهُمْ مِنْ أُمَّتِی الْمُنْکرِینَ لِفَضْلِهِمُ الْقَاطِعِینَ فِیهِمْ صِلَتِی وَ ایمُ اللَّهِ لَتُقْتَلَنَّ ابْنِی بَعْدِی الْحُسَینُ لَا أَنَالَهُمُ اللَّهُ شَفَاعَتِی»؛ ... من از دشمنان (على بن ابى‌طالب و اوصیاء از فرزندانش) به خدا شکوه کنم که منکر فضل آنها هستند و قطع خدمت و دیدار از آنها کنند و به خدا که پس از من فرزندم حسین کشته شود و خدا شفاعتم را از آنها دریغ دارد (امالی شیخ صدوق، ص 36).  

رسول خدا (ص) همچنین در خصوص رابطه عمیق شیعیان و محبان اهل بیت علیهم السلام با امام حسین علیه السلام اینگونه فرمودند: «إن لقتل الحسین علیه السلام حرارة فی قلوب المؤمنین لا تبرد أبدا». برای شهادت حسین علیه السلام، حرارت و گرمایی در دل‌های مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی‌شود (جامع احادیث الشیعه، ج 12، ص556).  

منزلت امام حسین (ع) در روز قیامت  

رابطه رسول خدا (ص) با امام حسین (ع) فراتر از یک رابطه نَسَبی بود، منزلت و جایگاه والای امام حسین علیه السلام نزد رسول خدا به دلیل قیام آن حضرت در برابر ظلم بنی‌امیه و زنده کردن دین خدا با جانفشانی خود در آینده به وضوح آشکار بود به گونه‌ای که پیامبر اکرم (ص) درباره مقام و جایگاه ویژه ایشان این گونه فرمودند: «ان الحسین باب من أبواب الجنة». بى‌گمان حسین درى از درهاى بهشت است (احقاق الحق، 9/202).

همچنین فرمود: «مَن عانَدَه، حرّم الله علیه رائحة الجنة». کسى که با او (حسین) عناد ورزد، خداوند رایحه بهشت را بر او حرام گرداند (بحارالانوار، 35/405).  

کربلا از زبان رسول خدا (ص)  

رسول خدا (ص) محل شهادت امام حسین علیه السلام را با زیباترین واژه ها توصیف می کنند و به قطعه‌ای از بهشت تشبیه می‌کنند و می‌فرمایند: «... و هى اطهر بقاع الارض واعظمها حرمة و إنها لمن بطحاء الجنة»؛ کربلا پاک‌ترین بقعه روى زمین و از نظر احترام بزرگ‌ترین بقعه‌‌ها است والحق که کربلا از بساط‌هاى بهشت است (کامل الزیارات، ص 264؛ بحارالانوار، ج 98، ص115).

آن حضرت (ص) همچنین می‌فرمایند: «یقبر ابنى بأرض یقال لها کربلاء هى البقعة التى کانت فیها قبة الاسلام نجا الله التى علیها المؤمنین الذین آمنوا مع نوح فى الطوفان». پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: پسرم حسین در سرزمینى به خاک سپرده مى‌شود که به آن کربلا گویند، زمین ممتازى که همواره گنبد اسلام بوده است، چنانکه خدا یاران مؤمن حضرت نوح را در همانجا از طوفان نجات داد (کامل الزیارات، ص269، باب 88، ح 8).  

دیدار آخر رسول خدا (ص) با امام حسین (ع)  

همان‌گونه که پیامبر (ص) به امام حسن و امام حسین (ع) علاقه فراوان داشت؛ آن‌ها نیز به پیامبر (ص) محبت شدید داشتند. ابن عباس می‌گوید: در لحظه آخر عمر پیامبر (ص) حسن و حسین علیهما السلام در حالی‌ که می‌گریستند و شیون می‌نمودند، به بالین پیامبر (ص) آمدند، امام علی (ع) خواست آن‌ دو را از پیامبر جدا کند، ولی پیامبر فرمود: « دعهما یشمانی و اشمهما و یتزودا منی و أتزود منهما فسیلقیان من بعدی زلزالا و أمراً عضالا،فلعن الله من یحیفهما، اللهم إنی أستودعکهما و صالح المؤمنین»؛ بگذار من آن‌ها را ببویم و آنان مرا ببویند، من از دیدار آن‌ها بهره‌مند گردم و آن‌ها نیز از دیدار من بهره گیرند. این دو بعد از من، ستم‌ها خواهند دید و مظلومانه کشته می‌شوند.» آنگاه پیامبر (ص) فرمودند: «خدا لعنت کند آنان را که به این دو فرزندم ظلم می‌کنند، خدایا این دو را به تو و مؤمنان صالح می‌سپارم».