فلسفه وجود نائبان خاص و عامِ امام زمان(عج) در دوران غیبت

حجت‌الاسلام حائری‌پور گفت: یکی از هشدارهای جدی برای ارادتمندان امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه این است که حواسشان جمع باشد که در دوره غیبت کبری مسئله نائب به شکل نائب عامه است و به عهده فقها و مراجع تقلید جامع الشرایط قرار می‌گیرد و اگر کسی ادعای رابطه با حضرت(عج) کند قطعاً ادعای او گزاف است

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از شبستان ، «محمدمهدی حائری‌پور»، استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم که به مناسبت سالروز وفات دومین نایب امام زمان(عج) محمد بن عثمان بن سعید عمری انجام شده است، با بیان اینکه نیابت امام در عصر غیبت نکته بسیار مهمی است، اظهار کرد: باید به این مهم دقت داشت که با غیبت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه، مسئله رهبری شیعیان فراموش نشده است چرا که رهبری شیعه یک امری ضروری است و جمعی که به سوی هدف مشخص در حرکت هستند پیوسته نیاز به رهبری دارند و در زمان غیبت به علت ضرورت غیبت برای امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه حضرت در دسترس شیعیان نیستند و به همین دلیل حضرت حجت(عج) خود مسئله نیابت و وکالت را مطرح کردند.

وی بیان اینکه مسئله نیابت در زمان دیگر ائمه هم سابقه داشته است، گفت: با توجه به قرار داشتن شیعیان در شهرها و بلاد مختلف و عدم دسترسی آنها به ائمه(ع)، نائبانی از سوی ائمه انتخاب می‌شد که مردم از طریق آنها بتوانند با ائمه در ارتباط باشند و بر این اساس در عصر غیبت هم این امر ضرورت بود که شیعیان از طریق وکلای امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه با آن حضرت در ارتباط باشند.

استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم افزود: امام عسکری علیه‌السلام قبل از شهادت در بین جمعی از اصحاب و یاران خود عثمان بن سعید را که وکیل ایشان و امام هادی علیه‌السلام بود را به شیعیان معرفی کرده و فرمودند پس از من در دوره غیبت قرار می‌گیرید و دسترسی به فرزندم مهدی(عج) ندارید، در دوره غیبت به عثمان‌بن‌سعید عَمری مراجعه کنید.

نیابت حضرت حجت(عج) امری ضروری است

حجت‌الاسلام حائری‌پور با بیان اینکه پس از عثمان‌بن‌سعید پسر ایشان، محمدبن‌عثمان به عنوان نائب دوم معرفی شد، اظهار کرد: از آنجا که نیابت و وکالت از امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه جریانی ضروری بوده که رهبری شیعیان را به عهده بگیرد هفت سال مدت زمان نیابت خاص به طول انجامید و سال ۳۲۹ هجری‌قمری با رحلت نائب چهارم دوره نیابت خاص پایان یافته و دوره نیابت عامه امام زمان‌عجل‌الله‌تعالی فرجه آغاز می‌شود در این دوره امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه نائب خاص ندارد و شیعیان را به فقهای جامع الشرایط ارجاع می‌دهند و در نامه خود به شیعیان می‌فرمایند در مسائل که پیش می‌آید به راویان حدیث ما که مقصود فقها هستند رجوع کنید وظیفه شیعه این است که در زمان غیبت کبری به عالمان دین و فقها و با تشکیل حکومت اسلامی به ولی‌فقیه زمان و رهبر انقلاب مراجعه کرده و از او دستور بگیرد که دستور ایشان دستور امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه و اطاعت از ایشان اطاعت از حضرت است.

وی با اشاره به ۱۱ آذر وفات محمدبن عثمان عَمری، دومین نائب امام زمان عجل‌الله‌تعال‌فرجه گفت: محمد بن عثمان شخصیت بسیار برجسته‌ای است که از قول امام عسکری علیه‌السلام این گفتار نقل شده است که عَمری و پسرش (نائب اول و دوم) هر دو امین و مورد اعتماد من هستند و حضرت به یکی از یاران خود فرمودند هر چه آنها به تو برسانند از جانب من گفتند سخن آنها را بشنو و از آنها پیروی کن چون آنها مورد اعتماد و امین من هستند و این نقل قول از امام حسن عسکری علیه السلام برای نایب اول و دوم نشان می‌دهد چقدر نزد امام مقام، منزلت داشته و دارای آبرو بودند.

به گفته وی محمدبن عثمان فردی با تقوا، مورد اعتماد و با سابقه بسیار خوب بود او سالیان زیادی خدمتگزار اهل بیت(ع) بوده و در دستگاه اهل بیت خدمت می‌کرد و در زمان پدرش هم در سازمان وکالت حضور داشته است و مورد اعتماد بزرگان شیعه بوده و بعد از پدر نیابت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه به ایشان منتقل شده است.

دوره ۴۰ ساله نائب خاص

وی یادآور شد: دوره نیابت محمدبن عثمان بیشترین زمان را داشته ایشان حدود ۴۰ سال نائب خاص امام عصر بوده است و عبدالله‌بن جعفر حمیری می‌گوید من از محمدبن عثمان پرسیدم آیا امام زمان را دیده اید، گفت بله آخرین بار در مکه و در نزدیکی خانه کعبه حضرت را دیدم که دعا می‌کند که «خدایا وعده که به من داده‌ای آن وعده را عملی کن» نائب دوم در گفتار دیگری فرمود امام زمان‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را نزدیک مستجار ملاقات کردم (محلی از ارکان خانه کعبه که جزو مقدس ترین مکان‌های کعبه است) که حضرت از مستجاب پرده کعبه دست گرفتند و فرمودند «خدایا از دشمنانت به وسیله من انتقام بگیر».

استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم با اشاره به رحلت محمد بن عثمان پس از دوره ۴۰ ساله در آخر ماه جمادی الاولی در سال ۳۵ هجری قمری رحلت کردند، گفت: پس از ایشان نیابت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه به نائب سوم حسین بن روح نوبختی رسید محمدبن عثمان از طرف امام زمان‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه ایشان را معرفی کرد و گفت وظیفه نیابت به عهده حسین‌بن روح نوبختی است و به این ترتیب هر کدام از نائبان قبل از رحلت، به دستور امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه نائب بعدی را معرفی می‌کردند.

وی یادآور شد: زمانی که علی‌بن محمدبن سمری نائب چهارم امام عصر عجل‌الله‌تعالی‌فرجه در بستر رحلت قرار گرفت شیعیان از ایشان درخواست معرفی نائب بعدی را داشتند، ایشان نامه امام زمان‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه را نشان داده و گفت طبق این نامه حضرت(ع) فرمودند پس از رحلت نائب چهارم دیگر نایب خاص نداریم و دوره غیبت کبری (غیبت تامه) رخ خواهد داد و به این ترتیب حضرت به شیعیان هشدار دادند که اگر کسی ادعای نیابت کرد بدانید ادعای او گزاف است چراکه پس از این دیگر تا زمان ظهور نائب خاص نداریم.

نائب عامه در زمان غیبت کبری

حجت‌الاسلام حائری‌پور تاکید کرد: به این ترتیب یکی از هشدارهای جدی برای ارادتمندان امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه این است که حواسشان جمع باشد که در دوره غیبت کبری مسئله نائب به شکل نائب عامه است و به عهده فقها و مراجع تقلید جامع الشرایط قرار می‌گیرد و اگر کسی ادعای رابطه با حضرت(عج) کند قطعاً ادعای او گزاف است چرا که امام در آخرین نامه و توقیع فرمودند افرادی که چنین ادعایی دارند آنها دروغگو هستند.

به گفته وی چنین افرادی نسبت دروغ به امام می‌دهند چراکه مسئله نیابت خاص، مختص دوره ۷۰ ساله غیبت صغری امام زمان‌عجل‌الله‌تعالی‌فرجه است و بعد از آن به نیابت عامه تبدیل شده که به عهده فقهای جامع الشرایط و در حکومت اسلامی به خصوص در مسائل اجتماعی، اطاعت و تبعیت برای رهبری و ولی فقیه زمان است که باید از او به عنوان نائب امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه اطاعت کرد.

اخبار مرتبط