آیا امام (ره) واقعیت فرهنگ غربی را نادیده می گرفتند؟

به گزارش واحد خبری کانون شیفتگان حضرت قائم (عج) به نقل از حوزه ، به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی ایران و فرارسیدن دهه مبارک فجر، سلسله مباحث نهضت امام خمینی(ره) به قلم اصغر طاهرزاده را منتشر می کند.

آنچه می ‌توان از حضرت امام خمینی(ره) نسبت به اسلام و انقلاب اسلامی آموخت، ایجاد خودآگاهی نسبت به اسلام است. در این حالت است که می ‌توان برکات مسلمانی و انقلابی بودن را در زندگی خود وارد کرد و از بی ‌تفاوتی نسبت به حق و حقیقت خود را رهانید و گرفتار زندگی سرد و رفاه ‌زده نشد.

* سه عکس العمل متفاوت مخالفان فرهنگ غربی

* امروزه بسیاری از روشنفكران دنیا چه در آسیا و چه در آفریقا و چه در اروپا با فرهنگ غرب مخالف‌ اند، اما همۀ آن ‌ها نسبت به آن فرهنگ یكسان موضع گیری نمی كنند. عده ای فقط می‌ دانند زندگی غربی، زندگی بدی است، بدون آن که قدمی در جهت برون رفت از آن بردارند. این‌ ها بخواهند و نخواهند تمام فرهنگ غرب را پذیرفته ‌اند و همۀ زشتی ‌های آن فرهنگ در زندگی آن ‌ها وارد شده است و در عمل با آن‌ هایی که نسبت به ضعف ‌های فرهنگ غرب جاهل ‌اند، مساوی عمل می‌ کنند.

* گروهی دیگر با فرهنگ غرب مخالف اند ولی به جای مقابله با آن به كلی با آن قهر می كنند، می ‌روند در گوشه ‌ای از طبیعت بدون استفاده از وسایل زندگی غربی، زندگی می ‌کنند. این ‌ها هرگز بنا ندارند در مقابل آن فرهنگ، فرهنگ و تمدنی بسازند که بستر تعالی انسان‌ ها باشد بلکه به صورت منفعل در مقابل غرب عقب ‌نشینی کرده ‌اند.

* آیا امام (ره) واقعیت فرهنگ غربی را نادیده می گرفتند؟

* حضرت امام خمینی(ره) با توجه به خودآگاهی و دل ‌آگاهی که نسبت به اسلام داشتند اساساً فرهنگ غرب را به حساب نمی آوردند و معتقد بودند تمدن غرب تجسّم نفس امّاره است و انسان در آن فرهنگ تمام ساحات‌ الهی خود را از دست می دهد. از این جهت باید با تمام وجود در نابودی آن فرهنگ و جایگزینی آن به یك فرهنگ الهی تلاش كرد، ولی واقعیت این فرهنگ را هم نادیده نمی گرفتند، چون می دانستند اگر باید شمشیرِ تجاوزی را قطع كرد، باید شمشیرِ دفاع در مقابل آن تجاوز را به صحنه آورد؛ این نوع موضع ‌گیری نسبت به فرهنگ غرب سخت ترین و حساس ترین نوع موضع گیری است. چون در این موضع ‌گیری نه انسان قهر می كند و میدان را برای رقیب خالی می نماید، و نه تسلیم می شود و به غرب اصالت می ‌دهد.

* خودآگاهی امام (ره) نسبت به اسلام و زمان ‌شناسی نسبت به غرب و تکنولوژی

حضرت امام خمینی(ره) با توجه به شناختی که از وضع موجود جهان داشتند مثل کسی عمل کردند که سوار ماشین می شود ولی فرمان ماشین را به‌ دست می گیرد و مسیر را خود انتخاب می نماید. یعنی در عین این ‌كه از آفات تكنولوژی آگاه است، آن را به عنوان یك واقعیت در زندگی بشرِ امروز می ‌پذیرد و می داند كه اگر هم انسان باید از شرّ تفكر تكنیكی رها شود و تفكر الهی وارد زندگی بشر گردد، فعلاً نمی ‌توان به این تكنولوژی پشت کرد.

او در عین آگاهی از آفات تكنیك و تفكر تكنیكی، زمان ‌شناس است و در ازاء آن نوع خودآگاهی که نسبت به اسلام داشتند و این نوع زمان ‌شناسی نسبت به غرب و تکنولوژی، در عین این ‌که هرگز هدف الهی نهضت فراموش نمی ‌شود از تفکر تکنیکی چشم ‌پوشی نمی ‌نماید.

* امام خمینی (ره) چگونه از میدان داری باطل جلوگیری کردند؟

آری! به صرف آن که فضای غربی، فضای ظلمانی است نمی ‌توان نسبت به آن عقب ‌نشینی کرد بلکه سوار زمانه می ‌شوند تا تحرك اجتماعی و رسالت انسانی خود را به بهترین نحو، عملیاتی کنند و اجازه ندهند باطل میدان بگیرد و حق فرسوده و خاموش شود، در عین اصالت‌ندادن به غرب به آن پشت نمی‌کند تا میدان برای آن خالی بماند، از ماشین و برق استفاده می كند، ولی هرگز به این تمدن قانع نیست و برای جایگزینی فرهنگ دیگری به جای فرهنگ غرب، برنامه دارد.

* دموكراسی غربی، اجتماع هوس ‌ها و خواسته ‌‌های نفس امّارۀ اكثریت

امام(ره) خوب می دانستند دموكراسی به نحو غربی، اجتماع هوس ‌ها و خواسته ‌‌های نفس امّارۀ اكثریت است و این دموكراسی با فرهنگ لیبرالی و بی ‌بند و باری خود، کاملاً مقابل اسلام است.

قرآن در آیه 48 سوره مائده به پیامبر(ص) می فرماید: «فَاحْكُمْ بِما اَنْزَلَ اللَّهَ وَ لا تَتَّبِع اَهْوائَهُمْ عَمَّا جائَكَ مِنَ الْحَقِّ»؛ ای پیامبر! بر اساس قرآن كه خدا نازل كرده حكم بكن، و پیرو هوس و هوای مردم مباش، تا از آنچه از طرف خدا آمده است روی برگردانی.

* امام (ره) دموکراسی غربی را در دل فرهنگ اسلامی استحاله کردند

امام خمینی (ره) با خودآگاهی تاریخی كه داشتند و عمیقاً زمانه را می‌ شناختند، نیامدند با دموكراسی مطرحِ در عالم غربی مقابله كنند، بلكه آن را در دل فرهنگ اسلامی استحاله كردند و به اصطلاح جمع، آراء سرگردان را به آراء ملتِ مسلمان، زیر سقف اسلامیتِ نظام تبدیل نمودند تا ملت مسلمان در عین اسلامیت در سرنوشت خود نقش اصلی را داشته باشند به طوری که با بودن ولایت فقیه نه ‌تنها سد موكراسی و نظام جمهوری نفی نشد، بلكه شكل صحیح به خود گرفت و جامعۀ اسلامی از نوعِ نیست ‌انگاری ‌اش كه هایدگر برای دموكراسی غربی قائل است، مصون ماند. به طوری که نه با دموکراسی مقابله شد و نه تسلیم آن نوع دموكراسی شدیم که روح غربی را به جامعه تحمیل می ‌کرد.

حضرت امام خمینی(ره) در عین این ‌که جمهوریت را برای نظام اسلامی پذیرفتند ولی طوری آن را مدیریت کردند که با هدف اصلی ‌شان که حکومت «الله» بود مغایرت نداشته باشد، زیرا ایشان می‌ فرماید: «مجردِ بودنِ رژیم اسلامی، مقصد نیست. مقصد این است که در حکومت اسلامی، اسلام حکومت کند. قانون حکومت کند و اشخاص به رأی خودشان به فکر خودشان حکومت نکنند. به کسانی رأی ندهند که خیال می ‌کنند خودشان صاحب رأی هستند، خودشان را متفکر می ‌دانند، روشنفکر می ‌دانند، به این ‌ها رأی ندهند. برای این که رأی مردم در مقابل حکم خدا، رأی نیست، ضلالت است».